Als de zon brandt en de wind verkoelt. De koelbox gevuld is met
koffie en bier. Je het geronk van de combines weer in de polder
hoort. Dan weet je: het is hartje zomer. De een gaat naar het
strand, de boer naar het land.
Het komt nogal nauw, dat dorsen van tarwe
en gerst. Allereerst moet het graan door-
en doorrijp zijn. Een tweede vereiste is het
weer: zon en wind, anders is de korrel te
vochtig en betaal je droogkosten. Je moet
een combine kunnen huren want op die
paar perfecte dagen per jaar wil iedereen
tegelijk dorsen. En dan... Dan hoopje van
harte dat het bij de coöperatie niet te druk
is om te lossen.
Lossen maar!
Slechts een paar vrachtwagens en een trek
ker staan te lossen op het terrein van de
Coöperatieve Zuidelijke Aan- en Verkoopver
eniging (CZAV) in Wemeldinge, waar telers
hun graan naar toe brengen. Zelfs geen rij
voor de weegbrug. Bedrijfsleider Adrie Rijk
verklaart: "We hebben de verkeersstromen
rond de weegbruggen veranderd. Ze wegen
vol hier en leeg verderop. Dan hoeven ze
niet op elkaar te wachten." Een vrachtwa
genchauffeur pakt z'n handschoenen en
zet de schuif nog wat verder open. "Deze
lading komt uit 's-Heerenhoek. Daar zit ook
een lospunt van de CZAV. De boeren uit die
omgeving lossen daar en wij rijden alles
naar Wemeldinge. Het lossen duurt een half
uurtje." Een John Deere trekker een stukje
verderop heeft wat minder geduld en gooit
de kieper in een keer naar boven.
Tarwe op tournee
Tarwe zit overal in. Natuurlijk in brood,
koekjes en gebak maar ook bij sauzen,
pasta, snoep, chips en hondenbrokken staat
tarwe (zetmeel) op de verpakking. De enor
me percelen tarwe kunnen de Nederlandse
vraag niet eens aan. "Er is zes miljoen ton
graan nodig in Nederland. We verbouwen
maar een kleine twee miljoen ton", aldus
Ko Francke, adjunct-directeur van de CZAV.
De tarwe gaat naar drie soorten afnemers:
maalderijen voor brood en banket, de vee-
voerindustrie en zetmeelfabrieken. Francke
vertelt: "Zo'n 90% wordt per schip afge
voerd, die schepen gaan het hele land door.
Naar Oost-Nederland bijvoorbeeld waar veel
veevoerfabrieken zitten. Maar ook zetmeel-
producent Cargill in Bergen op Zoom en
meelfabriek Krijger Molenaars in Renesse
laten de Zeeuwse tarwe aanvoeren." Zelfs
Koopmans in Leeuwarden kiest al jaren
voor Zeeuwse tarwe. Inkoper Bauke Wierda
van Koopmans Meel bv: "De Zeeuwse tarwe
heeft een constante kwaliteit die breed in
zetbaar is in onze verschillende melanges."
Graanwoestijnen
Alle loodsen op het terrein in Wemeldinge
hebben een naam, vernoemd naar de vroe
gere voorzitters en directeuren. Jaap, Leen,
Piet,... We stappen even binnen bij Jaap,
een loods die 10.000 ton kan bergen. Omdat
de oogst nog maar pas op gang is, zijn de
bergen nog te overzien. Onder de bergen lig
gen beluchtingskokers om het graan schim-
melvrij te houden. Het graan komt bovenin
de loods op een transportbandje binnen
en wordt in twee straaltjes naar beneden
20
21
Wemeldinge
rv
door Linda van Dijke
Scheldestromen zomer 2014
Scheldestromen zomer 2014
