t' Dijkwerk "Praktisch heel m'n familie was dijkwerker", vertelt Huib Westerbeke. "Zelfben ik werktuigbouwer." We zijn aan het juiste adres. Huib is een van de 150 vrijwilligers die het Dijk- en oorlogsmuseum Polderhuis bemannen. Monnikenwerk "Wist je dat Westkapelle eerst duinen had? Die zijn tot ongeveer 1450 geleidelijk weggeslagen. De Westkappelaars vroegen hulp aan de abt in Middelburg want monniken wisten hoe je dijken moest bouwen." We lopen ondertussen langs een illustratie waarop je monniken aan het werk ziet aan een dijk. Huib: "Ik denk niet dat ze dat zelf deden. Ze stelden waarschijnlijk geld en kennis beschikbaar en liepen zelf als een soort opzichter rond. Denk ik." Hij gaat verder: "Westkapelle was een welvarende stad in die tijd. en kreeg al in 1223 stadsrechten. Mensen leefden van de visserij en handelsvaart. Er was hier een soort natuurlijke haven. Maar toen er een dijk gebouwd werd. kwam die middenin in de stad terecht. Daardoor was het werk op zee weg. er was geen haven meer. Omdat het werk in de visserij wegviel zocht men ander werk. Er bleek al snel dat er veel onderhoud nodig was aan de dijk. Zo werd het een dij kwerker sdor p Het is 'm In het museum treffen we een prachtig wassen beeld van Sacheus Dekker, een dijkwerker die leefde van 1862 tot 1945. Hij zit op z'n knieën paaltjes te punten. "Er was in die tijd natuurlijk geen pensioen of AOW dus hij werkte bijna tot aan z'n dood aan de dijk. Soms droegen z'n maats hem op een berrie naar de dijk zodat-ie daar nog zittend werk kon doen. Toen we het beeld van een foto hebben laten maken, hebben we z'n bejaarde kleinkinderen kunnen vinden. Ze zagen hem en zeiden direct: 't is 'm." Dagloon Dijkwerkers waren arm. Westerbeke licht toe: "Dat zie je aan de sobere, verschoten kleding. Ze hadden een zondags pak en als dat versleten was. deden ze dat naar de dijk aan. Geen gouden Zeeuwse knoppen, broekstukken of slinger op de pet. Hoe het kwam dat ze zo arm waren? Als er een storm was. dan was er werk voor iedereen. Maar in normale tijden was er lang niet voor iedereen werk. Ze werden in die tijd per dag betaald dus als je geen werk had. had je ook geen brood op de plank." Een dijkwerker verdiende begin 1900 gemiddeld 1 gulden 25 per dag. "Dat was eigenlijk een mooi dagloon. Probleem is dat je het niet elke dag had." 8 Al eens een bende aan de dijk gezien? Waarschijnlijk denkt u dan aan rommel of troep. Een bende is ook een ouderwets woord voor ploeg. Een bende dijkwerkers bijvoorbeeld. Voor het verhaal achter de bendes gaan we naar Westkapelle, dijkwerkersdorp bij uitstek. Westkapelle In de periode van 1800 tot 1920 werkte zo'n 80% van de bevolking van Westkapelle aan de dijk. Een storm betekende werk, maar zonder storm was er niet genoeg werk voor iedereen. Naast het zware lichamelijke werk, was het dus ook een zwaar bestaan. Immers, geen werk betekende in die tijd geen inkomen. Scheldestromen herfst 2014 door Linda van Dijke Scheldestromen herfst 2014 9

Tijdschriftenbank Zeeland

Scheldestromen/de Waterwerker | 2014 | | pagina 5