nog steeds een
achter de scher
"Dit monumentale
gemaal is nog
steeds heel
belangrijk"
Esmeralda Hart (rechts) werkte jarenlang bij
Delta en zag daar gemaal Boreel dagelijks
vanuit het raam. "Ik vind het een mooi gebouw,
erg leuk dat ik het nu eens van binnen mag
bewonderen."
16
Lang verwacht maar toch verkregen
Schrijf ik boven dit gemaal,
dat het water, na veel regen,
af moet voeren in 't kanaal.
Het zijn de eerste zinnen uit het
216 regels tellende gedicht van
P. de Visser. Deze 'raad' schreef
het gedicht bij de opening van
gemaal Boreel op 15 maart 1930.
"Veel mensen weten niet dat
dit monumentale gebouw nog
een functie heeft." Wilma Maas,
educatiemedewerker bij het
waterschap, hoort het wel eens bij
Monumentendag. Niks is minder
waar. Wilma: "Dit robuuste gemaal
uit 1930 is het belangrijkste gemaal
om het overtollig polderwater uit
Walcheren af te voeren."
Jonkheer Boreel
"Ik zie het gebouw als een
erepodium bij het schaatsen, met
links en rechts de tweede en derde
plaats en in het midden de nummer
één." Wilma wijst op de zakelijke,
sobere maar elegante bouwstijl met
veel aandacht voor details. "Het
metselwerk is sierlijk afgewerkt.
Wat ook heel bijzonder is, is dat de
ontwerper, ingenieur Boreel, niet
alleen technisch heel goed was maar
dus ook oog had voor architectuur.
Waarschijnlijk samen met de
aannemer."
Walvis
Lezer Esmeralda vraagt naar de
walvis boven de ingang. Wilma laat
verschillende logo's zien: "Die walvis
was het symbool van vroegere
waterschappen, dat stond in hun
wapen. Je ziet een hele ontwikkeling
in de vorm van die walvis. Tot de
17e eeuw werd de walvis als een
griezelig zeemonster afgebeeld.
Het symboliseerde de dreiging van
de zee waartegen Walcheren zich
moest beschermen."
Storing via sms
Het dagelijks onderhoud ligt in
handen van operator Karel.
"Kom je hier elke dag?", vraagt José,
de vriend van Esmeralda. Karel:
"Nee, ongeveer drie keer per week
kom ik om alles te controleren en
preventief onderhoud te doen. De
pompen starten automatisch als het
niveau van het water te hoog wordt.
Als er een storing is, krijg ik die
binnen via sms. Soms kan ik dat op
afstand oplossen."
De twee elektrisch aangedreven
pompen kunnen ieder 180 m3 per
minuut afvoeren. In 1953 - niks
Gemaal Boreel
17
Een lezer krijgt een kijkje in de keuken bij
een bedrijf of gebied waar normaal geen
publiek is toegestaan.
door Linda van Dijke
Scheldestromen herfst 2016
Gemaal
Boreel
zegen
Op het laagste punt van
Walcheren, aan de Nieuwe
Vlissingseweg in Middelburg
staat het grootste gemaal van
Walcheren. Als het moet, kan het
745 m3 per minuut wegpompen.
Dat zijn zo'n 74 tankwagens.
Het verschil tussen het water in
de stad/polder en het Kanaal
door Walcheren is bijna 3 meter
(NAP - 1,80 m/NAP 0,75 m).
De pompen zijn dus broodnodig
om droge voeten te houden.
Scheldestromen herfst 2016
