achter de sch-ume*'
Als kleine
wil je naar zee
"Je moet rechts
blijven hè?"
De stranding van de CSCL Jupiter bij Bath was
de aanleiding voor Deen Hertogh (69) zich af te
vragen 'wat een loods in zo'n geval kan doen'.
Registerloods en Manager Operaties Bastiaan
Bijvank (49) van het Loodswezen in Vlissingen
geeft tekst en uitleg.
16
Bastiaan geeft ieder een
reddingsvest: "Trek maar aan als
een jas". Na het alle kanten op
gedraaid te hebben, staan we gereed
voor een ritje met de redeboot. We
stappen in de gele met de bekende
tekst 'pilots'. Het is er verrassend
ruim binnen. Naast de drie
bemanningsleden zijn er 12 flinke,
leren stoelen. Bastiaan legt uit
aan het echtpaar Hertogh: "Er zijn
standaard drie bemanningsleden
aan boord: de kapitein, stuurman
en een gezel die de loods aan en
van dek helpt. Even later stappen er
twee loodsen aan boord. Vlaamse
loodsen. Bastiaan: "27,5% van alle
schepen van en naar Antwerpen
die een loods nodig heeft, krijgt
een Nederlandse loods. De rest een
Vlaamse. Dat is geregeld in het
Scheldereglement dat voortgekomen
is uit het Scheidingstractaat tussen
Nederland en België van 1839."
Een verse loods
We varen de Westerschelde op en
zijn in no time bij de Sefarina,
een lpg-tanker varend onder
Nederlandse vlag. Terwijl een van
de loodsen naar buiten gaat, vertelt
Bastiaan: "De rivierloods gaat
nu aan boord waar de zeeloods
op de brug de wacht aan hem
overdraagt." Deen: "Ligt dat schip
nu stil?" Bastiaan: "Nee, het heeft
wel gas teruggenomen maar vaart
wel door." Vanuit de kapitein van
de redeboot klinkt: "7,4 knopen
varen we nu." Omgerekend zo'n
13 kilometer per uur. Binnen een
paar minuten is de afgeloste loods,
ook een Vlaming, aan boord van
de redeboot. We varen door en
gaan weer aan bakboord langs het
volgende schip. "We gaan altijd
aan de lijzijde van het schip liggen,
dat is de zijde waar de wind niet
vandaan komt", verklaart Bastiaan.
Ook hier brengen we weer een 'verse'
loods aan boord. Deen Hertogh - die
zelf in de vliegtuigindustrie heeft
gewerkt - is eruit: "Dit had wel een
baantje voor mij geweest."
Week-op-week-af
En zo gaat het beloodsen van
schepen 24 uur per dag door.
"Zo'n 100 schepen per dag, dat is
in theorie ieder kwartier, maar wij
ervaren het alsof de meeste schepen
's nachts komen", lacht Bastiaan.
Het leven van een loods is dubbel
onregelmatig. Geen ploegendiensten,
maar er wordt gewerkt in een 'week
op-week af-systeem'. In de vaarweek
werken ze tot maximaal 12 uur
achter elkaar en dan hebben ze
A
Loodswezen
Scheldemonden
17
door Linda van Dijke
Een lezer krijgt een kijkje in de keuken bij
een bedrijf of gebied waar normaal geen
publiek is toegestaan.
Scheldestromen winter 2017
jongen
In heel Nederland werken
450 loodsen, waarvan 160 in
Vlissingen. Ze zorgen dat een
schip veilig naar een haven
wordt geloodst. Geen kleine
klus, want de vaargeul van
de Westerschelde bevat veel
bochten, ondiepe punten en is
een van de drukst bevaren routes.
Een schip moet een loods aan
boord nemen als het langer is dan
80 meter of gevaarlijke stoffen
bevat. Binnenvaartschepen zijn
vrijgesteld.
Scheldestromen winter 2017