De mannetjes komen uit Noorwegen, de vrouwtjes uit de Golf
van Biskaje. In het Engelse Kanaal ontmoeten ze elkaar in het
voorjaar waar ze paren. Sommige zwangere vrouwtjes zoeken
daarna de Oosterschelde op. Voor de gevlekte gladde haaien een
prima plek om haaienpups te baren.
Wereldwijd gaat het niet heel goed met de
haaien, maar het lijkt erop alsof er steeds
meer haaien te vinden zijn in de Noordzee
en de Oosterschelde. De gevlekte gladde
haai, de ruwe haai en zelfs de hondshaai
kom je er tegen. Vooral vissers zien ze
steeds vaker.
Twee gedachten
Georgina Wiersma van de Dutch Shark
Society, een adviesorgaan op het gebied van
onderzoek en media-initiatieven over haaien
en roggen, hinkt op twee gedachten.
"Het kan inderdaad zo zijn dat er meer
haaien komen in de Oosterschelde. Maar er
wordt tegenwoordig ook gerichter gevist en
met beter vistuig dan vroeger. Bovendien
komen er steeds meer recreatieve
gebruikers van de wateren. Denk maar aan
duikers of surfers. Hoe meer mensen er
zijn, hoe meer je kan tegenkomen. Daardoor
komen we er nu achter dat er behoorlijk veel
zit. In Nederland kunnen we helaas niet
terugvallen op een 0-meting. Blijkbaar vond
men vroeger deze gegevens niet belangrijk
genoeg, waardoor we nu niet goed kunnen
aangeven of er daadwerkelijk een stijgende
lijn in zit."
Volgens haar kunnen we ook nog niet
zeggen of de aanwezigheid van meer haaien
van invloed is op het leefgebied. Wiersma:
"Er spelen nog zo veel meer factoren
mee, zoals de invloed van de kering, de
zandhonger en klimaatverandering. Er zijn
jarenlange onderzoeken nodig om vast te
kunnen stellen of er daadwerkelijk steeds
meer haaien komen in de Oosterschelde en
welk effect ze hebben op het hele gebied."
Merk een haai
Nationaal Park Oosterschelde is het enige
nationaal park waar echt gewerkt wordt.
In en op dat water vinden we sport- en
beroepsvissers, mossel- en oesterkwekers,
duikers, surfers, zeilers. De sportvissers, en
sinds kort ook beroepsvissers, helpen ieder
jaar om haaien te merken. Het verzamelen
en analyseren van de gegevens levert
waardevolle informatie op. "Zo krijgen we
een beter beeld van de haaienpopulatie,
maar ook over hun gedrag en verspreiding.
Deze informatie kunnen we weer gebruiken
om de haaien beter te beschermen", aldus
Wiersma. Dit haaienmerkproject vindt het
hele jaar door plaats, maar in de maand juli
dragen ze een extra steentje bij door mee te
doen aan het internationaal project Shark-
a-tag van Sportvisserij Nederland. Tijdens
vier dagen in juli gaan bevoegde vissers met
enthousiaste sportvissers de Oosterschelde
op om zo veel mogelijk haaien te vangen
en te voorzien van een merkje of gemerkte
haaien terug te vangen.
20
schelt
door Danielle Steijn-Laing
Scheldestromen zomer 2017
Duiker Dick Varkevisser heeft nog geen haaien gezien. Rechts: de spotted smooth hound shark is niet gevaarlijk voor mensen.
Scheldestromen zomer 2017