Schaapjes op het droge?
puzzel"
"'P&ilheiveer
eMhUztmcUr
Vanuit de lucht zien we nog
patronen van oude kreken ten
noordoosten van Sluis.
Onder: met stuwen (en gemalen)
regelen we het waterpeil in een
sloot.
trouwens nog niet eens alle factoren
waar we rekening mee houden! In
de zomer houden we een hoger peil
aan om droogte te voorkomen en in
de winter een lager peil om berging
te creëren om natte periodes te
overbruggen. Zo zoeken we altijd
naar een optimale waterstand.
Toch zijn er soms delen van een
gebied die wat natter of droger zijn
dan wenselijk is. We streven naar
een waterstand waarbij maximaal
10% van een peilgebied natter
mag zijn dan optimaal. Ja, dat is
inderdaad een bijzonder lastige
puzzel! Vooral veengronden zijn in
droge periodes kwetsbaar. Als veen
te veel uitdroogt gaat het oxideren
waardoor materiaal verdwijnt
en bodemdaling optreedt. Het is
dus heel belangrijk dat het daar
voldoende nat blijft."
"Zo zijn we het jaar rond bezig om
voor de beste waterhuishouding
te zorgen. Toch heb je ondanks
alle kennis en voorspellingen niet
alles in de hand. Soms heb je net
met veel moeite voorkomen dat de
waterstand in een gebied te hoog
werd, volgt er plotseling een lange
periode met droogte waardoor al
het water verdampt. Gelukkig
worden de rekenmodellen wel
steeds beter!"
Iedere bodem zijn optimale
waterstand
Het waterschap is verantwoordelijk
voor het waterbeheer in de
provincie. Maakt het daarbij uit
over welke grondsoort het gaat?
Desirée: "Jazeker, dat maakt uit
voor het gewenste waterpeil in de
sloten. Iedere bodemsamenstelling
heeft een eigen optimaal peil.
De provincie stelt hiervoor in een
omgevingsverordening de kaders
vast. Het waterschap vertaalt dit
naar het optimale hoogteverschil
tussen het water in de sloot en
het maaiveld. Dat noemen we 'de
drooglegging'. Hierbij wordt ook
rekening gehouden met hoe water
in de bodem wordt vastgehouden
of hoe snel het naar beneden zakt.
Ook hoe een gebied bestand is
tegen nattigheid of verdroging wordt
in de modellen meegenomen."
Afle pijlen op peilbeheer
Hoe werkt dit peilbeheer?
"Daarvoor knippen we een groot
gebied op in kleinere peilgebieden.
We leggen
vast wat de gewenste waterstand
in zo'n gebied is. Binnen een
peilgebied kunnen we met stuwen
of gemalen één waterstand in de
sloten en watergangen houden.
De gewenste waterstand is naast
de grondsoort ook afhankelijk van
de gebruiksfunctie. De functies zijn:
bebouwing, akker- en tuinbouw,
grasland en natuur. Vaak zijn er
in een peilgebied dus niet alleen
verschillende bodemsoorten
aanwezig, maar ook verschillende
gebruiksfuncties. Daar houden
we ook rekening mee, en dat zijn
-
#Y - -
■■V;V - -
Sint Philipsland is het
kleinste schiereiland
van onze mooie
provincie. Na even
zoeken vind je deze:
De Bruinisser Stelberg,
een zogenoemde
hollestelle.
Deze stelberg of hollestelle ligt aan
de noordkant van het eiland op de
Rumoirtschorren. Het is de enige
buitendijkse hollestelle in Zeeland.
In de middeleeuwen werden
verspreid in het getijdenlandschap
van slikken en schorren deze
stelbergen aangelegd. De naam
stelberg komt van het woord
stellenaar, de oude naam voor
schaapsherder. Een hollestelle is
dan ook van oorsprong een
drinkput voor de schapen. Rond
de drinkput werd een verhoging
gemaakt zodat zout zeewater
zich niet met het zoete (regen)
water kon vermengen. Ook kon de
herder zich hier met zijn schapen
terugtrekken bij hoog water.
Zo boden de heuveltjes veiligheid
en zoet drinkwater.
Daarmee hoorde een hollestelle
echt tot de eerste levensbehoeften
van de stellenaar. Om de stelle
makkelijker te bereiken, werden in
de schorren dammetjes aangelegd.
Er kwam vanzelf meer leven in de
brouwerij: herders, een schaapskooi
en een hut. Het begin van een dorp
of nederzetting.
Ook langs dit plekje fietsen?
Kijk voor de nieuwste
waterschapsfietroute op
scheldestromen.nl/fietsroutes
of vraag een gratis papieren
exemplaar aan via 088-2461000.
Het laatste stuk is alleen te voet
bereikbaar.
o?
Rumoirtschorren
tekst: Hans Adriaanse
foto: Cynthia Cats
