Is dat erg?
Het stuift, spoelt, waait en wandelt
langs de kust. Je kan er je hakken in
zetten, je kop in steken, kastelen van
bouwen, iemand in de ogen strooien
en het schuurt de maag. Maar bovenal
vormt zand de Zeeuwse kustlijn!
Marian Lazar van Rijkswaterstaat houdt de kustlijn in de gaten.
Wie bij windkracht 8 gezandstraald wordt, weet het:
zand ligt nooit stil. De wind neemt het mee van het
strand en zo ontstaan kleine duintjes. Op deze mini-
zandhoopjes komt vaak biestarwegras tot groei dat de
wind tegenhoudt en waardoor er nog meer zand achter
blijft liggen. Hoe langer dit doorgaat, hoe hoger de
zandduintjes worden. Als ze groot genoeg worden dat
ze regenwater kunnen vasthouden, zorgt helmgras
ervoor dat de groei nóg sneller gaat. Najaren kan er
zo een stevige duinenrij ontstaan. Maar bij één storm
kan er ook zo weer een massa zand wegspoelen naar
zee; de eeuwigdurende reis van zand.
Gelukkig wordt de hoeveelheid zand op kust en
duinen goed in de gaten gehouden. "Het is een taak
waarbij Rijkswaterstaat en het waterschap nauw
samenwerken", zegt Marian Lazar (62), coördinerend
assetmanager kustlijnzorg bij Rijkswaterstaat.
"Zo worden de dieptemetingen vlak voor de kust
verzameld door de peilboot van het waterschap en
meet Rijkswaterstaat met laserapparatuur regelmatig
de hoogte van strand en duinen. Bij kustlijnzorg
geldt: "Zacht waar het kan en hard waar het moet."
Dat wil ook zeggen dat een natuurlijk proces zoals
het wegspoelen van zand binnen bepaalde grenzen
z'n gang mag gaan." Quirijn Lodder (42), strategisch
adviseur waterveiligheid kust en collega van Marian:
"Zo'n grens is de vastgestelde 'basiskustlijn' waarin,
rekening houdend met zeespiegelstijging, het
minimale zandvolume van het kustprofiel is bepaald.
Als dit in gevaar komt, wordt er zand opgespoten.
Rijkswaterstaat zorgt met lange termijn voorwaarden
en landelijk beleid dat de kust van Nederland niet
kleiner wordt."
Volgens Quirijn moetje de oneindige reis van zand
in het juiste tijd- en ruimteperspectief bekijken.
Van het door stroming
meegenomen zand wordt soms
handig gebruikgemaakt.
Bij het project 'De zandmotor' is
een gigantische berg met zand
opgespoten voor de kust van
Zuid-Holland. Dit heeft als effect
dat de kuststrook van Rotterdam
tot Den Helder door de stroming
geleidelijk wordt voorzien van
extra zand. Ook op de Zeeuwse
kust wordt soms van dit
fenomeen van 'wandelend zand'
gebruikgemaakt.
