8.
Verslag lezing Dr.P.J. Meertens
door mev.C.I.v.Nieuwenhuyzen.
Op 1 maart hield Dr. P.J. Meertens voor onze Kring
een lezing over WALCHERSE FAMILIENAMEN.
De avond werd geopend door de voorzitter, die de leden en
belangstellenden welkom heette en het woord gaf aan
Dr. Meertens.
De heer Meertens begon met iets te vertellen
over persoonsnamen, dus namen, die werden gegeven aan men
sen. Al in het Scheppingsverhaal geeft God de eerste mens
een naam en geeft hem tevens opdracht de dieren een naam te
geven. Zolang er mensen zijn, mogen we aannemen, dat die een
naam droegen, maar aanvankelijk alleen een voornaam. Dit v/as
voldoende omdat er nog maar weinig mensen waren. Deze namen
waren niet zinloos; ze hadden een betekenis. In de Bijbel
zien we vaak bij de naam de betekenis vermeld.
Zo hadden dus de namen van onze Germaanse voorouders een
betekenis, bv Heerbout (de fam.naam Herrebout en Heerebout
komt op Walcheren nog voor) betekende: hij, die bouwt, die
sterk is in het leger.
Gerhart betekende: hij, die moedig is met de geer (speer).
Later kan men niet meer volstaan met zinvolle voornamen en
men gaat twee willekeurige delen, die wel afzonderlijk be
tekenis hebben, verbinden, maar de samenstelling is dan
zinloos bv Wil-helm.
Familienamen worden gedragen door een groep van
personen, die afstammen van dezelfde voorvader. Ze zijn pas
- 1000 jaar oud en vinden hun oorsprong bij de Noorditali-
aanse adel, die door een familienaam een familieverband
wilde aangeven. Via Zwitserland, Moord- en Zuid-Europa ver
breidt de gewoonte zich en - 1300 komt zij in de Zuidelijke
Nederlanden. In 1257 heeft in Antv/erpen iedere burger van
enige betekenis een familienaam.
Oude stadsrekeningen wijzen uit, dat in bv Middelburg en Zie-
rxkzee in - 1350, dus 100 jaar latei', alleen de voorname
mensen een familienaam hebben; de gewone man doet het met
alleen een voornaam. Pas in - l600 dragen in Amsterdam,
Dordrecht, Middelburg en Zierikzee alle burgers een fami
lienaam, die dan echter nog niet erfelijk is, dwz een zoon
kan bv de naam van de moeder of grootmoeder aannemen,om-