8. Verslag lezing Dr.P.J. Meertens door mev.C.I.v.Nieuwenhuyzen. Op 1 maart hield Dr. P.J. Meertens voor onze Kring een lezing over WALCHERSE FAMILIENAMEN. De avond werd geopend door de voorzitter, die de leden en belangstellenden welkom heette en het woord gaf aan Dr. Meertens. De heer Meertens begon met iets te vertellen over persoonsnamen, dus namen, die werden gegeven aan men sen. Al in het Scheppingsverhaal geeft God de eerste mens een naam en geeft hem tevens opdracht de dieren een naam te geven. Zolang er mensen zijn, mogen we aannemen, dat die een naam droegen, maar aanvankelijk alleen een voornaam. Dit v/as voldoende omdat er nog maar weinig mensen waren. Deze namen waren niet zinloos; ze hadden een betekenis. In de Bijbel zien we vaak bij de naam de betekenis vermeld. Zo hadden dus de namen van onze Germaanse voorouders een betekenis, bv Heerbout (de fam.naam Herrebout en Heerebout komt op Walcheren nog voor) betekende: hij, die bouwt, die sterk is in het leger. Gerhart betekende: hij, die moedig is met de geer (speer). Later kan men niet meer volstaan met zinvolle voornamen en men gaat twee willekeurige delen, die wel afzonderlijk be tekenis hebben, verbinden, maar de samenstelling is dan zinloos bv Wil-helm. Familienamen worden gedragen door een groep van personen, die afstammen van dezelfde voorvader. Ze zijn pas - 1000 jaar oud en vinden hun oorsprong bij de Noorditali- aanse adel, die door een familienaam een familieverband wilde aangeven. Via Zwitserland, Moord- en Zuid-Europa ver breidt de gewoonte zich en - 1300 komt zij in de Zuidelijke Nederlanden. In 1257 heeft in Antv/erpen iedere burger van enige betekenis een familienaam. Oude stadsrekeningen wijzen uit, dat in bv Middelburg en Zie- rxkzee in - 1350, dus 100 jaar latei', alleen de voorname mensen een familienaam hebben; de gewone man doet het met alleen een voornaam. Pas in - l600 dragen in Amsterdam, Dordrecht, Middelburg en Zierikzee alle burgers een fami lienaam, die dan echter nog niet erfelijk is, dwz een zoon kan bv de naam van de moeder of grootmoeder aannemen,om-

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 1972 | | pagina 8