- 6 -
groot aantal privileges van landen, steden en dorpen in Hol
land voor ruwaard Aelbrecht. Toen in 1^27 Philips de Goede
een overeenkomst sloot met de hertogin van Luxemburg over haar
hertogdom, besloten ze de oorkonde, waarin de overeenkomst was
vastgelegd, in bewaring te geven bij de abt van Middelburg,
ten behoeve van de langstlevende.
Ondergang van de abdij
In 'I559 werden een groot aantal nieuwe bisdommen opgericht.
Het was de bedoeling van Philips II om al zijn gebieden onder
inheemse bisdommen te krijgen. Het was dan ook vervelend dat
zijn hele gebied kerkelijk onder het Franse aartsbisdom Reims
viel of onder het Duitse aartsbisdom Keulen. Het bisdom
Utrecht werd daarom verheven tot aartsbisdom en één van de
nieuwe bisdommen was Middelburg. De bisschop van Middelburg,
Nicolaus de Castro was tegelijk abt van de Norbertijner abdij
aldaar: Hierdoor had de nieuwe bisschop tenminste inkomsten.
In 1572 begon de opstand tegen Spanje en tegen het Katho
licisme. Den Briel, Vlissingen en Veere vielen in handen van
de geuzen. Ook Gorkum werd ingenomen. Negentien geestelijken
waaronder twee kanunniken, afkomstig uit de Middelburgse ab
dij, en werkzaam aan de kerk van Monster, werden door de geu
zen vermoord. In 1867 werden de martelaren van Gorkum heilig
verklaard. De heilige Jacobus en de heilige Adrianus zijn de
enige heiligen die Middelburg heeft voortgebracht. Nog in
1572 begon het beleg van Middelburg, dat tot begin 157^ duur
de. Tijdens het beleg stierven minstens 1500 personen, waar
onder de bisschop en elf Norbertijnen. Op 18 februari 157^
werd Middelburg overgegeven. Alle kloosterlingen mochten de
stad verlaten en alleen hun eigen kleren meenemen. Via Ter-
neuzen kwamen de kanunniken van de abdij in Antwerpen. Niet
alleen hun kleren, maar ook minstens vijftig oorkonden en elf
rekeningen van het dijkgraafschap van de Vijf Ambachten namen
ze echter mee. De prins van Oranje trok in een gedeelte van
de abdijgebouwen.
De zestien verdreven kanunniken werden verspreid over acht
Norbertijner abdijen in de Zuidelijke Nederlanden. De paar
Brabantse bezittingen moesten dienen voor het onderhoud.
De Zeeuwse en Hollandse bezittingen werden verbeurd ver
klaard. Op grond van de Pacificatie van Gent konden de gees
telijken de Staten van Zeeland verzoeken om een financiële
bijdrage in het levensonderhoud, afkomstig uit die verbeurd