Amsterdam was in de 17e eeuw een belangrijke haven van
de Oostindische Compagnie en vele Oosterse kunstwerken
werden via deze haven naar ons land gebracht. Daaronder
bevonden zich boekwerken uit Perziê' en andere Oosterse
landen, die met knipkunst verlucht miniaturen bevatten.
Rembrandt copieërde 25 miniaturen uit een Indisch album,
dat hij in 1656 bezat en 14 ervan zijn bewaard gebleven.
Al spoedig werden ook in ons land knipsels ge aakt.
Allereerst als versiering van boeken, later werden zij
ook gelegd in de z.g. vriendenalbums, waarin men hand
tekeningen van vrienden en reisgenoten verzamelde.: In
dat geval waren het vaak geknipte familiewapens of
spreuken, die men aan zijn handtekening toevoegde.
In het midden der 17e eeuw werd in ons land de knipkunst
intensief beoefend en uit die tijd zijn nog vele kunst
werkjes bewaard gebleven, b.v. van Anna Maria van Sc'hur-
man, een tijdgenote en vriendin van Vondel, wier werk
qua fijnheid van het knipwerk, maar ook qua compositie
buitengewoon sierlijk is.
Een andere beoefenaarster der "schaerconstewas
Johanna Koerten, maar ook knipsels van Elisabeth Rijberg,
Gilles van Vliet en van de leidse koopman Willem Eigenma.
zijn bewaard gebleven. Er bestond in die tijd zelfs een
anoniem boekwerkjes "Konstig en vermaakelijk tijdverdrijf
der Hollanösche Jufferen, of het Onderricht der Pa
pieren Snijconst", dat in 1686 in Amsterdam verscheen.
Bijna bij alle knipsels werd als grondstof wit papier
gebruikt, waaruit ragfijn en tot in alle finesses geknipt
werd. Het werkstuk werd dan later vaak opgeplakt op een
donkere ondergrond; zwart of goud papier, hout, of
sedert de mode der wedgewood.reliefs ook op lichtblauw.
De patronen zijn meestal ranken met bloemen, gecombi
neerd met familiewapensmonogrammen, en bij speciale ge
legenheidsknipsels, b.v. bij een huwelijk, met harten,
duifjes' en pijltjes. Ook devotieplaatjes werden op deze
manier vervaardigd door de monniken.
.Vaak ook dienden de knipsels als versiering rond een met
de pen kunstig en met veel krullen getrokken gedicht;
aan weerszijden werden dan uitgeknipte bloemfestoenen,
bazuinengeltjes, of Cupido's geplakt.
Maar niet alleen uit papier werd geknipt, ook uit ander