voordien ook individuele verzamelaars, die prachtige collecties hadden aangelegd.
In Middelburg is de Provinciale Bibliotheek in het bezit van een mooie verzameling
van Zeeuwse kaarten. De inleider wees ook op de mogelijkheid bepaalde rubrieken
te verzamelen. Hij noemde onder meer actualiteiten (het t. v. -journaal van toen);
er werd ook oppositie gevoerd via de prentbriefkaart, de verandering in het socia
le gedragspatroon, kunst (kunstenaars tekenden kaarten en zo werd de kunst toe
gankelijk voor de gehele samenleving), kaarten met afbeeldingen van de oorlog,
(vooral tijdens de Boerenoorlog in Zuid-Afrika werden veel kaarten met oorlogsta
ferelen gemaakt), curiosa (er werden kaarten gemaakt als collage, van andere ma
terialen), portretten, reclame, folklore en ambachtelijk werk, typografische kaar
ten. Van al die soorten zijn er onvoorstelbare aantallen gedrukt en er zijn nog veel
kaarten voorhanden uit die tijd. Sommige exemplaren kosten echter wel veel geld.
Tijdens en na de lezing werden een groot aantal dia's vertoond, die ons lid Speckens
had gemaakt van kaarten uit de verzameling van de inleider, waarbij deze een toe
lichting gaf. De eersten waren een afbeelding van een vouwbrief en een briefkaart
van 9 december 1871. Verder waren er afbeeldingen van (min of meer fraai) inge
kleurde kaarten. Het bleek dat toen reeds schuchtere pogingen werden gedaan om
de sex op de kaarten te brengen. Ook konden we de vooruitgang zien in de kleuren
druk, waarmede Duitsland voorop ging.
Na de lezing vertelde de heer J. S. Hoek dat hij in Middelburg in het archief kaarten
heeft aangetroffen waarop aan de voorzijde een gedeelte wit was gelaten. Men heeft
hem verteld dat dit was gedaan om gefotografeerde militaire objecten onzichtbaar
te maken. Mr. Terwoert achtte dit niet onmogelijk. De heer Hoek zei ook dat hij als
jongen in de drukkerij van zijn vader het tekenen op de "steen" heeft gezien. Men
deed dit met behulp van een spiegel. Ook zag hij het drukken van kaarten.
De voorzitter noemde het een bijzonder mooie avond en er was, volgens hem, door
allen "met open mond" geluisterd. Hij typeerde de inleider als iemand die 'bezeten'
is van prentbriefkaarten en dat hebben we kunnen merken.
De aanwezigen onderstreepten de woorden van de voorzitter met een hartelijk applaus
voor de inleider.
C. den Otter.
DE WESTKAPPELSE ZEEDIJK
De dijk, nog steeds de trots van alle WestkappelaarsIn naam en faam tot in de wij
de omtrek bekend. Iets te ontsluiten over het verleden en heden van deze dijk is de
bedoeling van dit schrijven.
Dit trotse amechtige kunstwerk, dat door de immer opdringende zee de staat van
volwassenheid nog nooit heeft bereikt, verkeert heden ten dage opnieuw in een acuut
stadium. Grootse plannen, critisch gadegeslagen door Gemeente en Provincie, lig
gen bij Rijkswaterstaat te wachten op uitvoering. Wellicht nooit tevoren zal de dijk
zo een gigantische en kostbare verandering ondergaan als in de eerst volgende ja
ren staat te gebeuren.
Door de stormvloed van 1 februari 1953 kwam de feilbaarheid van de kustwering in
het gehele Deltagebied zeer duidelijk naar voren. Ook de zware Westkappelse zeedijk
bleek niet te voldoen aan de steeds grotere druk van de Noordzee. Naar verwacht
mag worden, zal aan verhoging (5 m. en verbreding van de dijk grote priori
teit worden verleend.
5
