ders verdeeld. 's Maandags om 4 uur in de middag komt hij met de boeken op
tafel en legt verantwoording af. Verder wordt er ook nog een tamboer gekozen.
Iemand neemt op zich om de tronken te leveren. Vroeger essen tronken, de
laatste jaren worden ze van eiken palen gezaagd, die de dijkopzichter beschik
baar stelt. Weer een ander zorgt voor het scheepje. Een enkele keer is het een
grote pop, een karikatuur, zoals boven reeds is beschreven. Heeft dit alles
plaatsgevonden dan sluit de nieuwgekozen kaptein de rolle, die door de café
houder weer voor een jaar wordt opgeborgen.
In de week die nu volgt worden de nodige voorbereidingen getroffen, w. o. ook
het eigenhandig vullen van de patronen, het smelten van de kogels etc.
De grote dag
Zaterdagmorgen om 7 uur begint de grote dag. Dan vertrekt men in volle
wapenrusting van "Het Kasteel van Batavia" naar de schietbaan. Door de
kaptein worden de laatste consignes verstrekt. Doch eer het zover is begint
de tamboer, meestal vergezeld van enkele wapenbroeders om 4. 30 uur zijn
route, met fikse trommelslag, langs de huizen van de gaaischieters. Soms
worden ze uit bed gehaald, maar meestal zijn ze present of bevinden zich
reeds op de schietbaan en zijn de kaptein behulpzaam bij het richten van de pa
len. Dat gebeurt om 5 uur, waarbij dan het eerste slokje wordt gedronken,
want om 5 uur moet "Het Kasteel van Batavia" geopend zijn. De eerste prijs
die wordt afgeschoten is de burgemeestersprijs. De burgemeester moet daar
bij zelf aanwezig zijn. Na het afschieten van een prijs trekt men rond en doet
alle cafè's aan. Het scheepje, of de pop wordt het laatst afgeschoten. Om 6
uur is het gaaischieten afgelopen en gaat ieder naar eigen goeddunken verder
met kermisvieren. Voor vreemden lijkt het wel eens een ordeloze bende.
Toch heeft de kaptein, met zijn staf, het geheel wel in de hand. Maar zij ge
nieten privilege's die nu eenmaal bij dit dorpsgebeuren behoren, en die, als
men er niet op is bedacht, wel eens hinderlijk kunnen zijn. Zo kon het eens
gebeuren, dat na een bezoek aan een café buiten de kom van de gemeente al de
gaaischieters zich toegerust hadden met een zware takkenbos, die op de schou
der werd gedragen, ook toen ze de café's binnentraden. De consternatie en 't
ongemak was erg groot, dat laat zich indenken. Toch deden zich geen moeilijk
heden voor, want gaaischieters mogen zich veel veroorloven. Het volgend jaar
werd dan door de leiding getracht dit te voorkomen, doch dan werden weer an
dere grappen uitgehaald.
De sabel van de kaptein
Meestal komt hierbij de sabel van de kaptein erg van pas. Met het vlakke van
de sabel worden dan fikse klappen uitgedeeld. Ook dit wordt genomen, want
het gezag is heilig. De sabel is eigendom van de polder Walcheren en wordt
in bruikleen afgestaan. Dit attribuut behoorde tot de uitrusting van de dijk-
wachter die in vroeger tijden 's nachts op de dijk wacht liep en zich moest
kunnen verdedigen tegen ongure elementen. Oorspronkelijk werd ook de fou-
rier met een sabel uitgerust, maar schrijver dezes, die in de 30-er jaren
kaptein was, trad een keer zo hardhandig op, dat de rug van de dissonant ster
ker bleek te zijn dan de sabel, waardoor de sabel in tweeën brak. Sindsdien
is er slechts één sabel ter beschikking. Voor de laatste oorlog, toen 's zater
dags de ring nog werd gereden, brachten de gaaischieters in de voormiddag
een bezoek en een prijs aan de ringrijders, hetgeen in de middag door de ring-
rijders werd beantwoord. In volle draf kwamen de ringrijders te paard een
tegenbezoek en een prijs brengen. De paarden werden door de gaaischieters
beklommen en de ringrijders losten een vrij schot op de gaai.
's Maandagsmiddags als in "Het Kasteel van Batavia" alles verrekend en ver-
14
