BEZOEK AAN DE CHEMISCHE INDUSTRIE
'HOECHST HOLLAND N.V.',
VESTIGING VLISSINGEN op zaterdag 29 oktober 1977
Een 40-tal leden waren samengekomen in het wel ver afliggende industriegebied van Vlis-
singen. Zij werden kostelijk ontvangen met koffie, gebak en rookgerei, iets wat geloof ik nog
nooit is voorgekomen bij excursies van onze Heemkundige Kring. De stemming werd ver
hoogd door een hoogst deskundige inleiding van dr. ir. J. Nijman, directeur van de vestiging
Vlissingen. Hij stelde het bedrijf aan ons voor. Met een korte historische schets, op kaarten
uitgewerkt, toonde de heer Nijman de ontwikkeling van het Sloegebied aan: van vaarweg tot
gewonnen bouwgrond. De vestiging Vlissingen is de enige plaats waar een chemisch bedrijf
aan diep vaarwater ligt. Er zijn in Nederland nog 4 andere vestigingen, die samen Hoechst
Holland N.V. te Amsterdam vormen. Hoechst begon in Nederland in 1950 met 5 medewer
kers. In 1975 waren er 3.100, waarvan ca. 1.100 in Vlissingen. Op 13 september 1968, na twee
jaren bouwtijd, verrichte Prins Bernhard de officiële opening. Geproduceerd wordt fosfor,
fosforzuur en natriumtripolyfosfaat (hoofdbestanddeel voor de waspoederindustrie). En dat
in enorme hoeveelheden, want anders loont het niet. Het bedrijf draait continu, dus dag en
nacht door.
'De chemische industrie wordt vaak verweten milieuverontreiniging te veroorzaken', stelt
Hoechst in één der fraaie ter beschiking gestelde folders. Men gaat verder: 'Wij willen niet
ontkennen dat dit inderdaad gebeurt. Het is (echter) niet zo, dat wij dit nu als vaststaand feit
aannemen en er niets tegen zouden doen. Zo is er bij ons een afdeling ECOLOGIE (milieu
bescherming), die dagelijks monsters neemt'. Aan reinigingsapparatuur heeft men ca. 5
millioen gulden uitgegeven. Men doet dus zijn best.
Ir. J.F. Sierevogel gaf ook een heldere uiteenzetting over de chemische reacties en de orga
nisatie van het bedrijf. Tekeningen op de borden verduidelijkten alles wel, maar het werd,
toen prachtige kleurendia's nog waren vertoond, al aardig laat voor een bezichtiging van het
bedrijf.
Dit geschiedde met een door het bedrijf beschikbaar gestelde autobus, welke onze leden
voerde over het gehele werkterrein. Bij de voornaamste onderdelen werd uitgestapt, waarna
ervaren geleiders ir. Sierevogel en de heer Mondeel alles uitlegden.
Had de scheepsbouwmaatschappij DE SCHELDE in Vlissingen bij de oprichting in 1875 nog
enige overeenkomst met een heel grote smederij, waarmede de bewoners van Walcheren toen
wel vertrouwd waren, de uiterst moderne chemische industrie op ons goede eiland staat wel
heel erg ver af van het plattelandsleven. Vuurfakkelende schoorstenen, aanhoudende witte
rookpluimen, spookachtige gebouwen, stangen en buizen, torenhoge ovenverhitters, vijvers
vap rood gloeiende slakken vloeibare steen, dat beheerst volledig de mensen die er werken op
een terrein van 125 ha. Om der wille van de werkgelegenheid voor een 1.100 mensen is dit
complex aanvaard, met andere industrieën. Toegelaten is een ander woord.
Ook wij zijn er nu eens toegelaten om te aanschouwen wat zo'n industrie omvat. Nu, dat is
overweldigend. De humaan overgekomen inleidingen hadden vooraf een beeld doen ontstaan
van: het is zo erg niet. Het IS ook een uitstekend geleid en georganiseerd bedrijf, althans deze
indruk drong zich sterk op, het IS ook een goed betaalde arbeid verschaffend bedrijf, voor
zover wij dit vermogen te beoordelen.
Het past echter helemaal niet in het vertrouwde beeld van Walcheren. Het is wel een deel van
ons heem geworden, in korte tijd, doch het is er volkomen vreemd aan. Zo vlug als het verre
zen is zou het ook weer kunnen verdwijnen. Het heeft niets blijvends, niets historisch, het
4