WALCHERSE UUTDRUKSELS
9
Hoe ouder een mens wordt, hoe meer er allerlei uit z'n jeugd gaat leven. Zo gaat het tenminste
bij mij. De laatste jaren komen er steeds meer uitdrukkingen uit m'n kinderjaren in mijn ge
dachten. Mijn moeder gebruikte die veel, dus het waren echte Walcherse. Zo ga je het woord
'moederstaal' begrijpen.
Ik ben ze eens op gaan schrijven en heb er nu zo'n vijftig, 'k Dacht dat het wel de moeite
waard zou zijn om er telkens wat in De Wete te bespreken, 't Zou leuk zijn als er reactie op
kwam, b.v. of zo'n 'uutdruksel' (of misschien wel eens een 'uutstuuksel') nog gebruikt wordt,
oc dat het een beetje anders is of een andere betekenis heeft.
Ik wil beginnen met een vijftal, waar dieren een belangrijke rol in spelen. 'Uut aorigheid'
maakte ik bij een van de vijf een tekeningetje.
2. 't raekt onder paers buur' betekent: 't raakt kwijt, 't gaat verloren. In het Zeeuws woor
denboek staat ook deze toelichting: voer, dat uit de ruif getrokken op de grond valt, wordt
door het paard niet meer gegeten, gaat dus verloren, wordt waardeloos.
3. 'ze dient dat 't vèrke van achter opgetejn] oort'
Ze is achterdochtig. Wordt het misschien zo gezegd, omdat als je van achter aan het varken
begint, je eerst het beste hebt
4. 'ie is zö groos as 'n katte die 'n derm sleept'
Kan het mooier, beeldender worden uitgedrukt. Je ziet het gebeuren bij de slacht.
5. 'ie is lillik bie de bok gedae'
Hij is lelijk bedrogen. Kan iemand me vertellen wat de achtergrond is van deze uitdrukking
Wie reageren wil kan dat doen bij ondergetekende, liefst per brief. Belangrijke opmerkingen
worden een volgende keer vermeld. Dan komen we ook weer met vijf of meer andere 'uut-
druksels'.
In het Woordenboek der Zeeuwse dialec
ten van Dr. Ghijsen wordt ook genoemd
de variatie: 'je kiekt as 'n 'ond op 'n
zieke koe'. De betekenis wordt omschre
ven met 'verbouwereerd', anders gezegd
'onthutst'. Een echt Walchers woord
daarvoor is 'perloef!' Dat kon ik echter
niet vinden in het Zeeuws woordenboek.
Hier zijn ze dan.
1. 'je kiekt as 'n uul op 'n zieke koe'
H.G.J. de Meij
Oude Wacht 2, Veere
