DE STOKLOPER - 0,75 PER DAG
In een vergeeld en met pen en inkt in fraaie krulletters geschreven document, gedateerd 20
september 1906, dat wij uit een stoffige kist van het archief opdiepten, lezen wij iets
betreffende de arbeidsomstandigheden van die tijd. Van het personeel van de stoomtram
maakten o.a. deel uit:
1 controleur, 3 conducteurs, 4 machinisten, 4 stokers, 1 stokloper, 1 signaalgeefster ('vrouw
met vlag te Middelburg', staat hierbij), 1 chef-machinist en nog ongeveer 20 andere personen,
waaronder ook een groep lijnwerkers.
De machinisten en conducteurs werkten in 3 elkaar overlappende ploegen, namelijk:
ploeg 1 van 4.00 tot 12.00 uur;
ploeg 2 van 12.00 tot 24.00 uur;
ploeg 3 van 11.00 tot 23.00 uur.
Dat betekende dus voor sommigen een werkdag van 12 uur, doch, zo vermeldt ons geschrift
niet zonder enige voldoening:
'In de tijdstippen dat de treinen niet rijden, hebben ze ruimschoots gelegenheid voor hunne
maaltijden en verpoozing'.
Een conducteur verdiende 1,65 per dag, een machinist werd zeer goed betaald met 2,
per dag en en stokloper moest het doen met 0,75 per dag. Bij het rijden van extra treinen
genoot een ieder die hierbij betrokken was 0,50 per trein gratificatie en het document besluit
met de volgende zin:
'De verhouding van de Directie tot de beambten is hoogst gunstig!'
13
