NOGMAALS DE KERKREÜNIE
VAN ST. LAURENS/BRIGDAMME
DE GEOLOGIE EN ARCHEOLOGIE
VAN WALCHEREN
Bladerend in mijn kartotheek van historische aantekeningen vond ik de volgende
notitie, genomen uit het boek 'Bijzonderheden van het strafrecht', blz. 55 van De
Wind.
'De Kerk van Brigdamme is in het jaar 1562 verbrand. Zekere Leunis Domes, ook
gezegd Keijzer, oud 27 jaar, geboren te West-Souburg, stak ze in brand uit wraak
tegen een landman aldaar, aan wie hij een hemd had ontstolen en die dit had
teruggenomen.
Op 1 juni 1562 werd de dader te Middelburg levend verbrand. De Wind heeft dit
ontleend aan het 'Ruijg-register van Middelburg' (is in 1940 verbrand).
J.S. Hoek
In 1942 verscheen een proefschrift getiteld: 'Historisch-morfologisch onderzoek
van enige Zeeuwse eilanden', geschreven door mej. A.W. Vlam.
In dit proefschrift trok zij uit haar onderzoek een twaalftal conclusies. De eerste
twee conclusies luiden:
le. De bestudeerde Zeeuwse eilanden werden in een vorig tijdperk - waarschijnlijk
om en nabij het begin van onze jaartelling - door één bepaald systeem van getijde
geulen doorsneden, waardoor zij, tenminste bij vloed, in een groot aantal eiland
jes en schiereilandjes werden opgelost.
2e. Na verlanding van deze geulen vond onder invloed van klink een 'omkering
van het reliëf' plaats, doordat het oude veenhoudende land sterker daalde dan de
veenloos geworden, met zandige sedimenten opgevulde geulen. Hierdoor
ontstond een stelsel van veenloze ruggen met lagere kommen er tussenin besloten.
Bij de huidige kennis van de archeologische vindplaatsen en het bijbehorend
bodemkundig onderzoek in Midden-Zeeland, blijkt dat de gedachtengang van
A. Vlam in deze niet juist is en een nadere herziening behoeft.
Archeologische vindplaatsen in Zeeland die dateren uit de tijd voor en tijdens de
Romeinse bezetting van dit gebied geven een ander beeld te zien dan zou verwacht
mogen worden uit het beeld dat door A. Vlam is geschetst. Ook bodemstructuren
uit bovengenoemde perioden zijn hiermee in tegenspraak. Het reliëf in het
landschap zoals wij allen kennen is er, hoe zij is gevormd en hoe men hier heeft
kunnen wonen zal in de komende lezing in woord en beeld ter sprake komen.
J. v.d.Berg
24
