klaar en op 12 april 1923 werd het tuberculosepaviljoen plechtig geopend. Het
huisje dat voorheen als bergplaats van stoelen e.d. van de sociëteit diende,
werd tot consultatiebureau ingericht. Later werden nog diverse barakken bij
gebouwd.
De buitensociëteit verhuisde naar een terrein aan de Tramsingel (Vlissingse-
singel).
Het is nu nauwelijks meer voor te stellen dat nog maar enige decennia geleden
de t.b.c. in ons land een gevreesde en vaak dodelijke ziekte was. De zieken
lagen in twee 'lighallen', een vrouwen- en een mannenzaal, aan de achterzijde
van het voormalige sociëteitsgebouw. Zij keken uit op de fraaie tuin met
sparreboompjes en grasperken, die uiteraard voor het publiek verboden gebied
was. 'Een heel mooi, maar triest plekje' merkte iemand op, die er in die tijd als
verpleegster werkte.
In de oorlogsjaren vorderde de bezettende macht het gebouw. Daardoor én
door granaatinslag in november 1944 werd het nogal beschadigd. De herstel-
kosten bedroegen 18.853,95. Na de oorlog kwam het in gemeentelijk bezit.
De gemeente liet het pand vervolgens tamelijk ingrijpend verbouwen -
waardoor het er niet mooier op werd! - om het in 1949 te verhuren aan de
Christelijke Landbouw- en Huishoudschool van de C.B.T.B. De school bleef
tot 1967 in het pand gevestigd.
In de jaren 1967 - 1969 werd de voormalige school verhuurd aan de Stichting
Verpleeg- en Rusthuizen Zeeland, die er een dagverblijf voor minder begaafde
kinderen in inrichtte (een dependance van lepenoord).
Vervolgens stond het gebouw enige jaren leeg totdat in 1973 de Stichting
Volkssterrenwacht 'Philippus Lansbergen' er een onderkomen vond. Deze
periode duurde tot 1979.
Sedertdien heeft het pand geen 'permanente bewoning' meer gekend. Het
raakte daardoor nogal in verval.
De laatste jaren deed het nog af en toe dienst als ruimte voor kunstenaars
manifestaties en -installaties. Het verkeerde echter in zo'n deplorabele
toestand dat afbraak, gezien het ontbreken van financiële middelen voor
herstel, de enige mogelijkheid was.
En zo is dan, na een bewogen historie van ruim 80 jaar, het markante en beeld
bepalende gebouw Noordbolwerk 35, of de 'Sterrenwacht' zoals het de laatste
tijd in de volksmond wel heette, verdwenen om plaats te maken voor een
plantsoen.
Voornaamste geraadpleegde bronnen en literatuur:
Archief Gemeentewerken Middelburg
Bevolkingsregister Middelburg
Zeeuwsch Jaarboekje en Middelburgsche Naamwijzer, div. jrg.
L.W. de Bree, M.P. de Bruin en G.A. de Kok, Middelburg in beeldspraak,
1967.
Gids door Walcheren, z.j. (1917)
J. van Ham en B. Leynse, Middelburg in oude ansichten, 1969.
F. Jilleba, Het eclecticisme in de Middelburgse architectuur, 1981.
Middelburg, 1925
J.Z.S. Pel, De vestiging van de eerste medische specialisten in Middelburg
(IV), in Zeeuws Tijdschrift 1982, nr 2.
15
