EEN KLEIN MONUMENT
Nieuwland is rijk aan
herinneringen uit het
verleden, dus ook rijk
aan kleine monumenten.
Eén voorbeeld zullen we
U noemen. In de berm
van de Molendijk, pre
cies in het verlengde van
de Oude Rijksweg -
Korteweg, bevindt zich
nogal opvallend een
hardstenen paal met in
scriptie. De paal stond
vroeger naast de muziek
tent. Eenmaal ontdekt,
blijkt hij nog behoor
lijke afmetingen te heb
ben. De tekst van de in
scriptie luidt: 'LINIE
VAN TOEZIGT'.
Navraag bij het Rijksar
chief leverde het volgen
de op. Men meent dat
deze paal geplaatst is in
1818 bij de verkoop van
de Heerlijkheid aan
Cornelis Serlé, notaris te
Middelburg,
of bij de grensbepaling van Nieuw- en St. Joosland door het kadaster. Bij
verkoop aan de notaris op 4 maart 1818 werden uitgezonderd 'de dijken
gelegen ten noorden de voorgeschreven limieten die door de heren verkoper en
koper zullen worden afgebakend met gemeen overleg en op die limieten ten
koste van de gemelden heer Cornelis Serlé werden gesteld stenen of houten
palen, ten einde al het geschil het welk onverhoopt in het vervolg mocht
ontstaan voor te komen', enz.
Bij deze verkoop ging een groot gedeelte van de vaste goederen voor de
ambachtsheer verloren omdat de verkoper, P. Reijnhoudt (een te Nieuwland
nog veel voorkomende naam) een groot deel van de dijk van de Middelburgse
polder en de dijk van de Waaienburgpolder, voor zover die onder Nieuwland
was gelegen, met de daarvoor liggende schorren, in eigendom behield. Het
recht van jacht en visserij bleef in z'n geheel aan de ambachtsheer.
Het ligt dus voor de hand te veronderstellen, dat deze paal van bedoelde
transactie een stille getuige is. Of deze en andere palen (er stond er ook één aan
de Walcherse dijk) er inderdaad toe bijgedragen hebben om 'al het verschil
voor te komen' is ons niet bekend. Gezien de degelijkheid van de paal mag dit
wel verondersteld worden.
Met dank aan dhr. Franken van het Rijksarchief in Zeeland en aan dhr. S. de
Vos, Slikkerveer. F.A. Br.
11