Te vroeg gezongen! Te vroeg gejuicht! Even later klinken vanaf de Vlaamse
kust twee doffe kanonschoten. Onschuldig? Even later bewijst het fluitend
geluid boven de hoofden van de feestvierenden dat het artillerievuur is,
waarvan de brisantgranaten een venijnige scherfwerking blijken te bezitten.
Met regelmatige tussenpozen volgen de schoten elkaar op. De belaagde
mensen in dit niemandsland ervaren al spoedig dat zo lang de granaten
fluitend langs komen er weinig gevaar te duchten is. Blijft de fluittoon na het
afvuren uit, dan moet het ergste gevreesd worden.
In het bijzonder voor de vluchtelingen op de zolders van de ondergelopen
huizen wordt het de nacht der verschrikkingen. Rinkelende ruiten, wegschui
vende dakpannen, felle tikken van granaatscherven tegen de muren of zelfs
inslagen op de daken. In angst buigen de ouders zich over hun kleine kinderen
om hen als het ware met het eigen lichaam te beschermen voor het geval een
granaat explodeert.
Waar de huizen op het droge staan, blijft men die nacht zo laag mogelijk bij de
grond. Enkelen, die zich buiten wagen, lopen groot risico. Een poging van
twee echtparen met hun kindertjes naar Domburg te ontkomen, mislukt
jammerlijk. De rondvliegende scherven nopen hen tot terugkeer. Met de arm
zalige vlotjes waarover ze beschikten, zou het zelfmoord geweest zijn. Van een
andere vluchteling werd later verteld, dat hij tot het middel badend door het
water zijn vrouw op een vlotje van Oostkapelle naar Aagtekerke duwde om zo
beiden in veiligheid te geraken.
Bij het aanbreken van de dag van donderdag 2 november eindigt het storings-
vuur van de Zeeuws-Vlaamse en Belgische kust en kan de balans opgemaakt
worden. Die nacht vielen er elf doden en verschillende gewonden in en rond
Oostkapelle.
Domburg
Als het grauwe licht van de donderdag daagt voor vriend en vijand, ontwaken
de Domburgers in een vredige stilte. De geallieerden hebben nu het gehele dorp
in hun bezit. Mensen, die uit de gevarenzone gevlucht waren, kunnen nu weer
hun eigen bedoeninkje opzoeken. Soms verdrietig door verlies van familie of
verloren gegaan goed, soms verheugd omdat lijf en goed gespaard is.
Hier en daar smeult het nog na in de verbrande huizen. Voorzichtig baant een
geallieerde tank zich een weg door de straten om de watertoren onder vuur te
nemen. Enkele Duitse waarnemers bevinden zich nog in de watertoren om
gegevens over de oprukkende geallieerden door te geven. Enkele goed gerichte
schoten slaan flinke bressen in de toren en verjagen de laatste Duitsers.
Die dag komen uit de Manteling grote groepen Duitse krijgsgevangenen te voet
door het dorp om via Westkapelle naar het bevrijde Vlaanderen te worden
afgevoerd. Hun doden begraven ze op het grasveld voor het Badhotel.
Oostkapelle
Ook rond Oostkapelle is het nu stil. In een in der haast ingericht noodzieken
huis tracht men de nood zoveel mogelijk te lenigen. Een ieder die zich buiten
begeeft, moet dit op eigen risico doen. Dat ondervindt deze morgen een jong
gezin met een driejarig zoontje, dat vanuit het ondergelopen gebied een bezoek
aan het dorp wil brengen. Nauwelijk hebben ze met hun vlotje een paar
honderd meter langs Schoonoord van de freules Van Citters en langs
20
