Tc eleze
hiervoor bedoelde pand. Vermoedelijk zijn ze in de loop der tijd, hetzij door
de vervallen staat waarin ze verkeerden, hetzij door de wens van de
Dam-bewoners om meer licht tot hiin woningen te laten toetreden, afgetopt.
Uit de voordeurpartij met fraai gevormd bovenlicht en de kelderluiken van één
van deze panden blijkt dat deze woning meer geweest is dan het vervallen
bouwsel van nu.
Het vervallen zijn geldt trouwens voor het hele straatje. Hoewel in de direkte
omgeving de afgelopen jaren veel aan restauratie en stadsherstel is gedaan, is
het er hier (nog) niet van gekomen.
Doordat naast de woonfunctie ook de bedrijvigheid uit de Pijpstraat
verdwenen is, dreigt dit sfeervolle straatje te vervallen tot één grote bouwval
ten gevolge waarvan te zijner tijd aan grondige sloop niet te ontkomen is.
In DE WETE van oktober 1982 geeft de heer K. Kareis een verklaring van de
naam Pijpstraat. Zij luidt: 'De Pijpstraat herinnert aan opslag van pijpen
vaten) wijn. De betreffende wijnhandelaren woonden aangrenzend aan Dam
of Singelstraat (zie huisnamen als Oxhooft). In de late middeleeuwen was de
Pijpstraat de stadswal, terwijl de Singelstraat de bijbehorende singel was, wat
o.a. blijkt uit het hoogteverschil'.
Een reactie hierop leverde E.W. v.d. Putte - Goethals (Wete, januari 1983) met
o.a. een kaartje met de verschillende stadia van stadsuitleg. Volgens dit kaartje
valt de Pijpstraat nog net binnen de uitleg uit het derde kwartaal van de 14e
eeuw, dus tussen 1375 en 1400. Het zou dus mogelijk kunnen zijn, dat de
Pijpstraat toch werd volgebouwd omdat er binnen de toenmalige wallen geen
andere plaats meer was om te bouwen. Toen echter werden niet de huizen
gebouwd die U op de tekening ziet. Deze dateren n.l., grofweg, uit de tweede
helft van de 16e eeuw. Dus, om terug te komen op wat ik aan het begin van dit
artikel opmerkte: de Pijpstraat is een moeilijk definieerbaar, in de tijd te
plaatsen straatje.
Ondertussen vreet de tand des tijds steeds verder aan deze omgeving. Wat het
verschil tussen de voorzijde van de Dam en de daarachter (aan de Pijpstraat)
gelegen panden steeds groter maakt. Wat overblijft is de schilderachtige bouw
valligheid die een voor liefhebbers 'twijfelachtige' schoonheid in zich heeft.
1-12-1984 F.Br.
Op Kruispost, zeilende loodsen voor de Nederlandse kust
Er zijn twee boeken verschenen die de geschiedenis van het rijksloodswezen
beschrijven en die van de loodsen in het bijzonder.
In onze havensteden waren de loodsen door de eeuwen heen een begrip en zij
zijn het nog in de vaak besloten gemeenschappen van onze kleinere kust
plaatsen.
In zijn boek Op Kruispost, zeilende loodsen voor de Nederlandse kust,
verhaalt Hans Beukema de vaak dramatische ontwikkeling van het rijksloods
wezen in Goeree en Vlissingen, maar vooral in Delfzijl, Terschelling en het
24
