voor de oorlog gevestigd aan de Lange Burg en de Korte Delft. Het predikaat
Hofleverancier werd verleend op 28 januari 1908. De huidige eigenaar is nog
steeds in het bezit van het brevet. Boven de deur van de boekhandel bevindt
zich -veelal aan het gezicht onttrokken door de groene luifel- het wapen van
Koningin Wilhelmina (zie afb. 1).
Wellicht een van de bekendste Hofleveranciers van Nederland vinden we aan
de Lange Delft 22: een filiaal van de supermarkt Albert Heijn uit Zaandam,
Hofleverancier sedert 1927. De kruidenierszaak werd in Middelburg geopend
rond 1907 aan de Lange Delft in een pand dat bij het bombardement van mei
1940 verloren gegaan is. Tegenwoordig hangt aan het huidige gebouw een
bescheiden maar zeer fraai, blinkend wapenschild.
De derde Hofleverancier vinden we Markt 35 te Middelburg: C.F. Diesch,
sigarenhandel en tabaksfabriek, opgericht 1881, Hofleverancier sedert 1931
n.a.v. het vijftigjarig bestaan van de zaak. Voor de Tweede Wereldoorlog was
de zaak gevestigd aan de Lange Delft en de Grote Markt. Door het
bombardement van 1940 gingen deze beide vestigingen in vlammen op.
Bij de brand is zowel het koninklijk wapenschild op de winkel aan de Grote
Markt als het brevet Hofleverancier verloren gegaan. Hoewel de huidige
eigenaar in het ongewisse verkeerde of hij nu nog steeds gerechtigd was tot het
voeren van het predikaat heeft navraag door mij bij de Stichting 'Onderzoek
predikaat Hofleveranciers en Hofleverancierswapens' te Voorburg uitgewezen
dat het nog steeds geldt en dat de firma via de Stichting een Hofleveranciers-
schild kan aanvragen. Hopelijk kan het winkelend publiek in Middelburg
binnenkort een fraai wapenschild aan de gevel van de sigarenhandel
bewonderen. Wanneer men de zaak binnengaat zijn trouwens nu nog steeds de
sigarenkistjes te zien met daarop een stempel: C.F. Diesch, opgericht 1881,
Hofleverancier'.
Dan bestaat er in Middelburg anno 1986 ook nog een pseudo-Hofleverancier.
In het winkelcentrum Dauwendaele is namelijk een Hofleverancierswapen
schild te vinden op de apotheek van L. van de Boogert (zie afb. 2).
Bij navraag kon de heer Van de Boogert mij mededelen dat het schild oor
spronkelijk heeft gehangen op de apotheek van zijn voorganger, J.C. van der
Harst J.Jz., destijds gevestigd aan de Korte Delft in het nu nog bestaande
pand Den Berg Etna waar nu de Stichting 'Het levende water' is gevestigd, (nu
Damplein 12).
Bij verhuizing van de Korte Delft naar Dauwendaele, in de zeventiger jaren,
heeft de heer L. van de Boogert het Hofleveranciersbord op de nieuwe
apotheek aangebracht. J.C. van der Harst heeft nooit aan het Koninklijk Huis
geleverd maar verkreeg het brevet Hofleverancier op 15 oktober 1894 van
Koningin Emma (zie afb.3) wegens grote verdiensten op het gebied van het
keuren van waren. Men zou hem een voorloper kunnen noemen van de later
opgerichte Keuringsdienst van Waren. Het moge duidelijk zijn dat het
Hofleveranciersbord voor de heer Van de Boogert zuiver dekoratieve waarde
heeft. Bij verandering van eigenaar gaat het Hofleverancierschap namelijk niet
over op de nieuwe eigenaar als de naam van de zaak verandert.
Een vermoedelijke Hofleverancier niet uit, maar wel in Middelburg betreft de
Oud-Hollandsche Poffertjeskraam van het familiebedrijf H. Beekvelt uit
Hoornaar (bij Gorkum). De kraam wordt elk toeristenseizoen opgezet op het
Koorkerkplein onder de Lange Jan, volgend jaar waarschijnlijk voor het 25e
jaar op die plaats volgens een van de firmanten. Voor de oorlog stond de
poffertjeskraam in Middelburg elk jaar op de Grote Markt die toen nog echt
4