voor de oorlog gevestigd aan de Lange Burg en de Korte Delft. Het predikaat Hofleverancier werd verleend op 28 januari 1908. De huidige eigenaar is nog steeds in het bezit van het brevet. Boven de deur van de boekhandel bevindt zich -veelal aan het gezicht onttrokken door de groene luifel- het wapen van Koningin Wilhelmina (zie afb. 1). Wellicht een van de bekendste Hofleveranciers van Nederland vinden we aan de Lange Delft 22: een filiaal van de supermarkt Albert Heijn uit Zaandam, Hofleverancier sedert 1927. De kruidenierszaak werd in Middelburg geopend rond 1907 aan de Lange Delft in een pand dat bij het bombardement van mei 1940 verloren gegaan is. Tegenwoordig hangt aan het huidige gebouw een bescheiden maar zeer fraai, blinkend wapenschild. De derde Hofleverancier vinden we Markt 35 te Middelburg: C.F. Diesch, sigarenhandel en tabaksfabriek, opgericht 1881, Hofleverancier sedert 1931 n.a.v. het vijftigjarig bestaan van de zaak. Voor de Tweede Wereldoorlog was de zaak gevestigd aan de Lange Delft en de Grote Markt. Door het bombardement van 1940 gingen deze beide vestigingen in vlammen op. Bij de brand is zowel het koninklijk wapenschild op de winkel aan de Grote Markt als het brevet Hofleverancier verloren gegaan. Hoewel de huidige eigenaar in het ongewisse verkeerde of hij nu nog steeds gerechtigd was tot het voeren van het predikaat heeft navraag door mij bij de Stichting 'Onderzoek predikaat Hofleveranciers en Hofleverancierswapens' te Voorburg uitgewezen dat het nog steeds geldt en dat de firma via de Stichting een Hofleveranciers- schild kan aanvragen. Hopelijk kan het winkelend publiek in Middelburg binnenkort een fraai wapenschild aan de gevel van de sigarenhandel bewonderen. Wanneer men de zaak binnengaat zijn trouwens nu nog steeds de sigarenkistjes te zien met daarop een stempel: C.F. Diesch, opgericht 1881, Hofleverancier'. Dan bestaat er in Middelburg anno 1986 ook nog een pseudo-Hofleverancier. In het winkelcentrum Dauwendaele is namelijk een Hofleverancierswapen schild te vinden op de apotheek van L. van de Boogert (zie afb. 2). Bij navraag kon de heer Van de Boogert mij mededelen dat het schild oor spronkelijk heeft gehangen op de apotheek van zijn voorganger, J.C. van der Harst J.Jz., destijds gevestigd aan de Korte Delft in het nu nog bestaande pand Den Berg Etna waar nu de Stichting 'Het levende water' is gevestigd, (nu Damplein 12). Bij verhuizing van de Korte Delft naar Dauwendaele, in de zeventiger jaren, heeft de heer L. van de Boogert het Hofleveranciersbord op de nieuwe apotheek aangebracht. J.C. van der Harst heeft nooit aan het Koninklijk Huis geleverd maar verkreeg het brevet Hofleverancier op 15 oktober 1894 van Koningin Emma (zie afb.3) wegens grote verdiensten op het gebied van het keuren van waren. Men zou hem een voorloper kunnen noemen van de later opgerichte Keuringsdienst van Waren. Het moge duidelijk zijn dat het Hofleveranciersbord voor de heer Van de Boogert zuiver dekoratieve waarde heeft. Bij verandering van eigenaar gaat het Hofleverancierschap namelijk niet over op de nieuwe eigenaar als de naam van de zaak verandert. Een vermoedelijke Hofleverancier niet uit, maar wel in Middelburg betreft de Oud-Hollandsche Poffertjeskraam van het familiebedrijf H. Beekvelt uit Hoornaar (bij Gorkum). De kraam wordt elk toeristenseizoen opgezet op het Koorkerkplein onder de Lange Jan, volgend jaar waarschijnlijk voor het 25e jaar op die plaats volgens een van de firmanten. Voor de oorlog stond de poffertjeskraam in Middelburg elk jaar op de Grote Markt die toen nog echt 4

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 1986 | | pagina 6