HET RAMSCHIP 'SCHORPIOEN'
Het gaat er serieus naar uitzien dat het uit 1868 daterende ramschip 'Schorpioen' een
blijvende plaats in ons Heem gaat innemen.
Dat in 1982 het doek over het bestaan van dit schip bijna gevallen leek en niets een
snelle sloop ervan in de weg scheen te staan, is genoegzaam bekend. Minder bekend is,
dat eenzelfde lot, d.w.z. vernietiging, het schip in 1886 ook al beschoren leek.
Bladerend in het tijdschrift 'Eigen Haard' van 1886 werd de aandacht getrokken
door het artikel, dat we U niet willen onthouden. Het met 20 dikke platen staal gepant
serde, trotse ramschip werd toen geramd door het sleepbootje 'Hercules'. Het resultaat
was een soort onderzeeboot in plaats van een ramschip.
Het ongeval met Zr.Ms. Ramschip Schorpioen
door
M.C. Van Doorn
Luitenant ter Zee le klasse
'When both side-lights you see a-head
Port your helm and show your red.
Green to green or Red to red
Perfect safety, Go a-head!'
Thomas Gray.
'Korten bondig luidt het voorschrift voor twee stoomschepen, die recht tegen elkander
in koersen. Bakboord het roer! geldt voor beiden, en in volle zee zal niemand van dien
regel afwijken. Maar in de nabijheid van land verandert de zaak. Alsdan kunnen door
banken of droogten, klippen, nauwe vaarwaters met veel scheepvaart, krachtige getij-
stroomen enz., een aantal gevallen ontstaan, waarin de wetgever onmogelijk heeft kun
nen voorzien. Het strikt volgen der algemeene voorschriften kan dan gepaard gaan met
gevaar voor eigen bodem of andere nabijzijnde vaartuigen, en zelfs den meest ervaren
zeeman zal de ramp eener aanvaring kunnen treffen, wanneer niet van weerskanten
elkanders bedoelingen snel worden begrepen. Al volgt hij ook met de grootste oplet
tendheid de bewegingen van het naderende schip, zal het toch kunnen gebeuren dat
door een schijnbeweging, misschien het gevolg van slecht sturen, stroom of lastige zee,
een misverstand ontstaat, waarvan de gevolgen noodlottig zijn. Dat zulke gevallen aan
leiding tot zeer moeilijke rechtspraak kunnen geven laat zich begrijpen, en het kan
soms zeer hard zijn voor den bevaren gezagvoerder, die op het critieke oogenblik
onmiddellijk moest handelen, wanneer hij zich later hoort veroordeelen door scheids
rechters aan wal, die na lang wikken en wegen eindelijk hebben gevonden, hoe gehan
deld had kunnen worden om aanvaring te voorkomen.
De aanvaring van Zr.Ms. Schorpioen en de sleepboot Hercules heeft plaats gehad even
buiten een betrekkelijk nauwen havenmond, waar banken zijn gelegen, waar veel vaart
is door de visschersvloot en waar krachtige getij stroomen zoowel in en uit als dwars
voorbij den havenmond trekken. De Schorpioen stoomde de haven uit, de Hercules
2
