DE BAZAR
De beelden zijn trouwens herhaaldelijk gerestaureerd en in het begin van de
20e eeuw allemaal door nieuwe vervangen. Hierbij heeft men echter zoveel
mogelijk met het uiterlijk van de oorspronkelijke beelden rekening gehouden.
Of dat echter historisch verantwoord was, blijft de vraag.
Vermoedelijk is Floris V de meest bekende van de drie, maar zijn vader,
Willem II, was voor Zeeland en zelfs voor het politieke spel in West-Europa
belangrijker. Dat blijkt uit de titel Rooms Koning. Hij was namelijk in 1247 te
Worringen bij Keulen tot kandidaat voor de funktie van keizer gekozen en
gekroond, mocht die titel echter nog niet voeren zolang hij niet door de paus in
Rome gezalfd en gekroond was en had tot dat moment de titel van Rooms
Koning. Als zodanig leidde hij een van de beide partijen die in Duitsland om
de macht streden. De beeldhouwer heeft zijn belangrijkheid nog eens willen
onderstrepen door hem de orde van het Gulden Vlies te doen dragen.
Deze orde werd opgericht door Philips de Goede (1396-1467) bij gelegenheid
van zijn huwelijk met Isabella van Portugal op 10 januari 1430, met de
bedoeling hierdoor de hoge adel sterker aan zich te binden. Maar hoe kon
Willem II een orde dragen, die eerst ver en ver na zijn dood, 180 jaar later,
werd gesticht?
In de tijd dat de beelden werden gemaakt vond men deze orde zo typerend
voor hooggeplaatste personen dat deze die onderscheiding vanzelfsprekend
moesten dragen. Twee beelden op het pleintje achter het stadhuis, die vermoe
delijk Maximiliaan van Oostenrijk en Filips de Schone voorstellen, dragen het
Gulden Vlies terecht, maar voor Willem II is dat niet het geval.
Vreemd is dat echter niet. In de bekende televisie-uitzending Kunst en Kitsch is
nog geen jaar geleden een schilderij getoond, waarop Salomo zijn Salomons-
oordeel uitspreekt. Indrukwekkend zit hij op een soort troon, voor hem de
beide vrouwen en het kind. Salomo draagt de Orde van het Gulden Vlies.
door C.I. van Nieuwenhuyzen
Der was op 't durp een bazar geweest. Van de kerke en de vrouweverenigienge
saemen. Der was van aolles: vee diengen, die a de mensen zelf gemaekt 'aodde:
'êêle taefellaekens, glad geberduurd, vee gehaekt spul: klêêdjes en pannelap
pen en kussens, en aollerlei om an te doen: dassen, 'andschoenen, truien,
aevendoekjes en vooral vee kindergoed. Vanaf truitjes voo platte kinders, tot
truien voo schoolguus en wanten en sokken.
Ook vee eigengebakke caken en koekjes, soms in 'êêle mooie schaeltjes en ook
eigengekweekte stekjes van belleböömpjes en geraniums, 't Was een lust voo 't
oog, mer 't was aollemaelle wè vee diere; voo 't voordêêl 'oefden je 't nie te
doen! Mer jae, 't was voo een goed doel: 't urgel in de kerke moest gerippe-
reerd 'ööre,dat was a stik-oud, mer den domenie en aore mensen, die a 't wete
konne, stoenge der vee 'ööge mee, en zeie, dat 'et een 'êêl bizonder urgel was.
Daerom kosten 't ook zovee om 't wee in orde te laete maken, mer 't was wel
'ard nódig, 't piepten as den ouwen Jaop Tange en soms 'ieuw de meziek
inêênen op, sind a den urgelist deur bleef spele Da kan netuurlijk nie, 'ee,
dus der moest wat gebeure. Daerom die bazar, want 't geld, dat a ter uut kwam
14
