had Jacob Roggeveen theologie gestudeerd; mogelijk in het Franse
protestantse bolwerk Saumur. Hij kwam daar vermoedelijk in aanraking met
Pontiaan van Hattem. Deze Pontiaan van Hattem (Bergen op Zoom 1614 -
1706) was een vrome, mystiek getinte piëtist. Volgens hem bestaan zedelijk
goed en kwaad eigenlijk niet. Ook het kwaad dat geschiedt is n.l. Gods wil.
De hele godsdienst bestaat feitelijk niet in doen, maar in lijden. Van Hattem
riep bij de orthodoxen veel weerstand op: zij beschuldigden hem van gods
lastering en ketterij en wisten in 1683 zijn afzetting als predikant te bewerk
stelligen. Zijn volgelingen noemt men Hattemisten. Volgelingen als Dina
Dame, zijn gewezen dienstbode, bijgenaamd dominee Dina, bij wie
Roggeveen, na zijn terugkeer uit Indië, enige tijd (te Zierikzee) zijn intrek
nam. Of Pieter Wiltschut, burgemeester van Arnemuiden, door de rechtzinni-
gen van 'libertinisterij' verdacht, eveneens een kennis van Roggeveen.
De Arend, de Thienhoven en de Africaensehe Galey op weg naar het Zuidland
Uit: Tweejaarige Reyze naar het Zuidland, Dordrecht 1728
29
