'k eleze
Bronnen:
Rijksarchief, Middelburg
Archief gemeente Middelburg
Documentatiecentrum
Gedicht uit J.C. Bloem. 'Het verlangen', Amsterdam. P.N. van Kampen B Zn.. 1921.
door Peter Sijnke
De boekenoogst is weer groot dit jaar. Ook wat ons heem betreft. Uiteraard zijn daarbij goede
en minder geslaagde uitgaven. Op twee tot die eerste categorie behorende boeken (te weten
Bert Altena's disstertatie over de vrij-socialistische arbeiders in Vlissingenen het tweede grote
boek van K. Faase over Westkapelle) hopen we binnenkort nader in te kunnen gaan.
Eén tot de eerste en één tot de tweede categorie te rekenen boekwerk recenseren we hieronder.
Aan een handzame gids over Walcheren bestaat zeker behoefte. Een informatief boekje over
ons voormalige eiland is er niet. In juli van dit jaar verscheen een dergelijk werkje onder
de titel 'Lekker weg op Walcheren'. Het is helaas een voorbeeld van hoe het niet moet.
'Lekker weg' maakt deel uit van een serie over allerlei streken van Nederland (zoals b.v. het
Geuldal, Flevoland, het Rijk van Nijmegen). De boekjes begeleiden de gelijknamige televisie
serie van de KRO. Het is te hopen dat de andere boekjes inhoudelijker beter zijn dan het
deeltje over Walcheren. Want 'Lekker weg op Walcheren' is onevenwichtig en onvolledig en
bevat bovendien veel pertinente fouten. Enkele voorbeelden: op blz. 45 is een detail van het
schilderij 'Aan de toog' van Charley Toorop (aanwezig in het Zeeuws M useum) afgedrukt; de
bijgaande tekst luidt: 'Toorop's kroegportretten, hier betaalde hij onder meer zijn rekeningen
mee op diezelfde bladzij is sprake van 'Marie Elout-Drabbes' (moet zijn: Mies Elout-
Drabbe) en op de voorgaande bladzijde wordt melding gemaakt van een kruiswegstatie van
Jan Toorop, die in de R.K.-kerk te Middelburg zou hangen (n.b.: de originele statie bevindt
zich in Noord-Brabant, in M iddelburg zijn reprodukties te zien). En zo zouden we nog wel
even door kunnen gaan. We doen dat niet, maar concluderen dat dit boekje rommelig in
elkaar zit en wemelt van de fouten. De makers achtten het blijkbaar niet nodig deskundigen te
raadplegen. Het resultaat is er dan ook naar: een volstrekt gemiste kans!
Snel over naar iets anders.
"Nederlandse zeehavens tussen 1500 en 1800'is de titel van de studie waarop Peter Sigmond,
tot voor kort directeur van de Rijksarchiefschool. dit jaar promoveerde. Uitgeverij 'De
Bataafsche Leeuw' te Amsterdam verzorgde een fraaie handelseditie.
Zeehavens hebben in ons landje, met zijn lange kustlijn en vele rivieren, altijd een enorme
betekenis gehad. Sigmond geeft in zijn - inclusief Summary, noten, literatuur en register-261
bladzijden tellende boek een overzicht van de geschiedenis van die havens. Na een korte
intrduktiefDe zeehaven"), waarin vragen aan de orde komen als: wat is een zeehaven'?, waar
en waarom ontstaan zeehavens'?, wat is de functie van een zeehaven'?, geeft de auteur een
chronologisch overzicht, waarbij hij de ontwikkelingen tussen 1500 en 1800 in drie perioden
verdeelt. Hierna spreekt hij over de bereikbaarheid van zeehavensen het beeld vaneen haven
(met scheepsbouw, dokken, kranen, etc.). In de, zeer korte, slotbeschouwing kijkt Sigmond
naar economische, politieke en geografische factoren. Daarna volgt nog een heel interessant
36