getal vermoedelijk de plaats aangeeft van een hoek van het perceel of een tiendgerechtigd gebied. Dit zou verklaren waarom dit getal zelden hoger is dan 4. Nadat de palen als grenspaal hun functie hadden verloren, werden ze massaal verwijderd en vanwege hun duurzaamheid voor andere dingen, zoals schamp- palen, gebruikt. Waarbij transport over grotere af standen over ons eiland niet uitgesloten moeten worden. Aangenomen mag worden dat het restant dat nog aanwezig was bij de inundatie en de daaropvolgende herverkaveling en egalisering is verdwenen. De num mering van de teruggevonden palen is zo verschillend, dat hieruit aanvankelijk geen aannames te doen waren van plaats van herkomst of het vinden van een logisch systeem. Uitzondering hierop vormden de in Oostkapelle gevonden palen in de buurt van West- hove, die allemaal als eerste cijfer nr. 58 vertonen. Zodat met enige zekerheid aangenomen mag wor den, dat dit nummer hier zijn oorsprong heeft. Na een tip van de heer L. Hollestelle, dat zich in het Rijksarchief te Middelburg kaarten bevonden van domeintienden, werd over de nummering op de palen snel duidelijkheid verkregen. De aanname t.a.v. nr. 58 klopte. Dit is op de kaart aangegeven als een gebied rondom kasteel Westhove en werd omschre ven als 'Cappelaan in Oostkapelle'. Ook alle andere gevonden en niet gevonden nummers zijn op deze overzichtskaart terug te vinden. Zie hiervoor bij gaande, oorspronkelijke, Hattinga-kaart die getiteld is 'Gemeene zaake of Geestelijke en Partculier Xde Heren Koon Tiende in Walcheren'. Tot nu toe zijn slechts twee percelen bekend waar en welke paaltjes er precies gestaan hebben. Dit zijn het eerder vermelde perceel in Oostkapelle met de naam 'Hermitage' en een perceel in de buurt van Hogelande. Van beide lokaties is een situatieschets van de oude verkaveling bijgevoegd. Samen met de hiervoor gegeven toelichting vormen de kaarten een aardig, zij het globaal, overzicht van het fenomeen tienden op Walcheren. En hiermee is, zij het wat laat, een antwoord gegeven op de vraag waar dit artikel mee begon. En tenslotte willen we dit artikel afsluiten met de noodkreet dergelijke hardstenen paaltjes een functie te geven op een plaats - en met een doel, die deze historische overblijfselen van een cultuurperiode die eeuwen omvatte, recht doet. Met dank aan de heer Den Hollander en de heer L. Hollestelle (Rijksarchief). Middelburg, 30-11-1989 22

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 1990 | | pagina 22