ARCHIEFVONDSTEN
VEERE GARNIZOENSTAD!
Geschiedenis is niet alleen een belangrijk en
nuttig vak (om het heden goed te begrijpen
dient men enige kennis van het verleden te be
zitten: alles heeft een verleden), maar het is ook
heel leuk.
Hetzij passief door het lezen van boeken over
historische onderwerpen, hetzij aktief door het
zelf beoefenen van het historisch bedrijf. Bij het
zelf aktief zijn, onderzoek verrichten, kom je
rechtstreeks in contact met het verleden. Archief
onderzoekers krijgen stukken onder ogen en in
handen, die in een ververleden vervaar
digd zijn. Je komt als het ware 'in gesprek van
de vorigen', om Menno ter Braak te citeren.
Daarbij ervaar je dat de mensen van vroeger
enerzijds weliswaar heel anders leefden en dach
ten, maar anderzijds toch niet zoveel van ons
verschilden en dingen meemaakten die ons,
mensen van nu, wellicht eveneens zouden kun
nen overkomen of die ons raken en ontroeren.
Er zijn bepaalde zaken die van alle tijden zijn.
'Mensen zijn de woorden in het geschiedenis
verhaal'. Rond die woorden zal de nieuwe serie
'Archiefvondsten' in De Wete worden opgebouwd.
Het gaat daarbij om toevallige vondsten, die wij
bij archiefonderzoek tegenkwamen.
verbieden met deze het verkopen van allerleij
opiaten hoe genaamt, gemengt of ongemengt
op eene boete van vijf en twintig gulden te
verbeuren bij diegene die zig hier tegens kwam
te misgaan. Te appliceren (t°e te passen) een
derde voor den aanbrenger, een derde voor den
armen, een derde voor den officier. Ingang ne
mende met den 16 dezer loopende maand feb.
met order aan den secretaris hier van copie aan
den chirurgijn Willem Boudewijn te geven, met
recommandatie aan selven om den opium met
alle omzigtigheid ontrent zijne lijders te applicee-
ren'.
Behalve bovenstaand relaas heb ik niets in de
resolutieboeken gevonden. Dus hoeveel opium-
verslaafden er in 1771 in Westkapelle waren,
hoe dit verdovende middel er terecht is geko
men (via lokaal gekweekte papavers?) en hoe
deze zaak verder is afgelopen, is mij niet
bekend.
Ik vond één en ander echter merkwaardig
genoeg om voor u uit de archieven op te diepen.
Verdovende middelen in Westkapelle
Drugs zijn, in allerlei verschijningsvormen, on
geveer zo oud als de mensheid zelf. Dat er in het
verleden ook op Walcheren zware verdovende
middelen werden gebruikt, zal vermoedelijk
minder bekend zijn.
Het resolutieboek van Westkapelle over de
jaren 1769-1787, dat in het oud-archief van de
gemeente Westkapelle berust, vermeldt onder
'Zaturdag 2 feb. 1771': 'Collegie van Wette (d.i.
het stadsbestuur, dat in de 18e eeuwse smalstad
Westkapelle bestond uit 1 baljuw, 2 burge
meesters, 5 schepenen, 1 secretaris; P.S.) ver
gadert zijnde en overwegende dat men ter deser
plaatse al dikwerf droevige voorbeeldig (sic.)
ziet van luijden die sig dermate aan het daaglijks
gebruijk van den opium verslaafden, dat daar
door hunne vermogens niet alleen wierden
uitgeput, maar hunne lichaamskragten verswakt
en uitgeteert hebben tot voorkoming van sulke
runiëuse misbruiken gerezolveert te verbieden
aan allen ingesetenen dezer stad, gelijk sij
De heer Stevens uit Didam heeft een voorvader,
Anthoon Siebenheller geheten, die op 30 maart
1781 in Veere gelegerd werd als soldaat bij de
Compagnie van den Capitein van den Heuvell
in het le bataillon van het le Regiment Infan
terie van de Prins van Oranje Nassau. De heer
Stevens wil graag wat meer weten over Veere als
garnizoenstad rond 1780, maar het gemeente
archief van Veere kan hem niet verder helpen.
Wie wel?
12
