eenvoudig lofwerk. Die van de eerste verdieping worden gescheiden door dubbele nissen, waarin 2 beelden zijn opgesteld met de ruggen naar elkaar toe, gekroond door een gewelf, dat zich voortzet, en aldus een dakwerk vormt. Er zijn 25 van deze beelden, aldus 2 aan 2 opgesteld, en ze stellen de graven en gravinnen van (Holland en) Zeeland voor. Boven de ramen van de eerste etage zijn sierlijke, paneelvormige versieringen aangebracht, die overgaan in de dakrand. In het dak zijn 24 kleine dakvensters, en het dak wordt ter linkerzijde afgesloten door de gevelspits, waarvan we al melding maakten, en die versierd is met nissen en pinakels, en uitkijkt op de Markt, terwijl aan de andere kant van het dak zich een vooruitspringende gevelspits bevindt, die de zijgevel bekroont, die op een zijstraat uitkijkt. Van deze kant gezien, wordt deze gevelspits bekroond en omgeven door een torentje met balkon, nissen en een opengewerkte pinakel, en het geheel vormt, wat men vroeger de Brétèque noemde (koertoren). Deze mooie gevel, nog zo intact, zo volmaakt, waar geen enkele lijn in zit, die niet sierlijk is, waar geen enkele fout in zit, waar geen enkele smet aan kleeft, wordt bekroond door een elegante klokketoren, vierkant en massief tot op een derde van zijn hoogte, daarboven achtkantig en opengewerkt. De top wordt geflankeerd door 4 broze torentjes, die rusten op uitstekende delen. Ware het niet om zijn peervormige dakspits, die jonger is dan de stichting van de toren, dan zou deze klokketoren voorbeeldig zijn, en in alle onderdelen volmaakt. Zoals hij nu is, maakt hij nog een uitstekende indruk en kan onder de besten van 't land gerekend worden. In de toren hangt een klok, de oude bourdon- klok van de stad, die de burgers te wapen en de magistraten naar de raad riep; die luidde wan neer er feest was en luguber klepte, wanneer brand met zijn bloedkleurige vlammen de da ken van het oude Middelburg rood kleurde, of wanneer de wachters in de verte vijandelijke koeriers of plunderaars ontdekten. Er zit ook een uurwerk in, dat, naar het schijnt, altijd 5 minuten vóór loopt, op de tijd, die de Lange Jan aanwijst. Deze bijzonderheid, die bij het publiek bekend is, heeft haar een bijnaam bezorgd, en men noemt deze fraaie toren 'Gek ke Betje', omdat zij bij het aanwijzen van de tijd altijd vooruit loopt op haar grote en vorstelijke rivaal de 'Lange Jan'. Ik schenk U de rest van de avonturen, die deze bijnaam verder omringen. Het is wel duidelijk, dat de Lange Jan, ondanks zijn rustige grootheid, niet in staat is geweest, om gedurende al die eeuwen op gekke Betje neer te zien, zonder iets voor haar te gaan voelen, en gekke Betje van haar kant, is niet ongevoelig gebleven voor die onophoudelijke bewonde ring. En hier bent U nu getuige van het eerste hoofdstuk van een gemeentelijke romance, die ontstond tussen deze 2 stenen marionetten, een roman, die oneindig is en waarvan het laatste hoofdstuk pas geschreven zal kunnen worden nadat een van de twee gelieven zal instorten. Men beweert, dat Betje de eerste is, die met zo'n funeste ondergang bedreigd wordt. Een ernstige magistraat vertelde mij met diepe droefheid, dat al sedert lange tijd de rechtszittingen onder de hoofdtoren geen absolute veiligheid meer bo den. 'Men zal verplicht zijn, haar vanaf de fundamenten te vernieuwen', zei hij, 'of haar neer te halen'. Deze laatste veronderstelling deed me opsprin gen. 'Maar neerhalen, zegt U? Een van de mooiste gebouwen, die Nederland bezit, ont hoofden?'. 'Ja', antwoorde hij, 'maar dat zal minder kosten dan haar te restaureren, en bovendien, wie zegt, dat wij het benodigde crediet zullen krijgen?'. 'Dat krijgt U, daarvoor stel ik me verantwoorde lijk, en te denken, dat de stad Middelburg in staat zou zijn dat te weigeren, is een grote belediging voor haar!'. Het interieur van het stadhuis is volkomen gerestaureerd, ofschoon het Stadhuis aan de buitenzijde, tenminste de zijde vanaf het plein gezien, nog intact en volkomen in stijl is, heeft het vanbinnen tal van veranderingen moeten ondergaan, die, wat de data betreft, overeenko men met een gedeeltelijke verbouwing en vergro ting, die men in de vorige eeuw moest aanbren gen. Van alle kamers is er maar één min of meer intact gebleven: 'De Vierschaer', de oude rechts- kamer, waarvan de grote donkere betimmerin gen een eerbiedwaardig voorkomen hebben gekregen en respect afdwingen. Op de eerste verdieping is een museum. Het bestaat uit 2 grote zalen en een lange gang. Het is overigens minder een museum, dan een sieraad. Men heeft in die kamers alles onderge bracht aan voorwerpen van kunst of waarde, wat verband houdt met deze oude en rijke stad. Men voelt, dat het gemeentelijk leven van Middelburg wordt samengevat in deze met zorg 19

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 1990 | | pagina 21