praktijk van het uit de hand beslaan werd
vanuit Engeland in ons land geïntroduceerd.
Het lijkt wel of iemand die zich in een onder
werp vastbijt tenslotte overal iets van zijn
gading vindt.
Zeer verrast was ik dan ook, in de National
Gallery of Art in Washington twee afbeeldingen
van travaljes te vinden. Op een litho van de
vroeg 19e eeuwse Franse schilder Gericault ziet
men een smid bezig een zwaar gebouwd paard
te beslaan van het type dat men vroeger veel in
Zeeland aantrof. Het paard staat in een hoefstal
en de litho draagt de titel "de Vlaamse hoefsmid".
Het is niet moeilijk er de duistere smederij en de
gloed van het smidsvuur bij te denken.
Van Paulus Potter hangt in hetzelfde museum
een charmant schilderij uit 1648. Het heet "De
hoefsmederij" en toont twee mannen, een kind
en twee paarden waarvan er zich een in de
hoefstal bevindt. Op de achtergrond ziet men de
smid aan het werk. De hoefstal heeft een model
dat ik tot nu toe nog niet heb aangetroffen.
De waarde van deze vondst werd voor mij nog
verhoogd door het feit dat van beide kunst
werken reproducties te koop waren.
Om wat meer te weten te komen over het
werken met een hoefstal, is het boek "Hoef-
kunde/ hoefbeslag" een goede bron van informa
tie.
Een paard, dat beslagen moet worden en dat
zich rustig gedraagt, wordt in de beslagloods
met een halstertouw aan een ring in de muur
vastgezet. Wanneer het paard bezweet mocht
zijn, moet het afgedekt worden om kouvatten te
voorkomen. Het paard wordt zodanig vastgezet
dat de bevestiging onmiddellijk kan worden
losgemaakt. Wanneer meerdere paarden naast
elkaar of tegenover elkaar geplaatst worden,
moet men oppassen dat ze elkaar niet gaan
bijten. Wanneer het paard uit de hand wordt
beslagen, doet de smid dit bijna altijd alleen.
Vroeger had hij dikwijls een hulp die de benen
ophield, maar die gewoonte is helemaal in
onbruik geraakt. Lichte paarden worden tegen
woordig allemaal uit de hand beslagen; voor
zware paarden gebruikt men de hoefstal.
Dat is ook de reden waarom men in de
zuidelijke provincies, waar vooral het zware
paard voorkomt, zoveel hoefstallen tegenkomt.
Een smid, die gewend is uit de hand te beslaan,
werkt sneller en went niet meer aan de hoefstal.
Moet de smid echter veel zware Belgen beslaan,
dan spaart hij zijn krachten door van de hoefstal
gebruik te maken.
Jonge paarden kan men beter wennen aan het
beslaan uit de hand; oudere paarden, die een
maal aan de hoefstal gewend zijn, kunnen het de
smid, wanneer hij ze voor het eerst uit de hand
wil beslaan, erg lastig maken.
Grijpskerke
13
