BIJNA ZEVENHONDERDVIJFTIG JAAR
VERGETEN GESCHIEDENIS?
vraag, waarom (nagenoeg) alle molens dezelfde
kant uitdraaien, nog niet is te geven.
Nog even wat over rechts en links, om het wat
ingewikkelder te maken. De constructie van een
standaard molen brengt mee, dat de molensteen
linksom draait, in de latere types rechtsom.
Dat is, als men er van boven op kij kt, met de zon
mee. De stenen van deze molens zijn dus niet
onderling verwisselbaar.
Wat is links en wat is rechts? Wat is voor en wat
is achter? Dijkje liet het er, in gesprek met zijn
vriend, de werktuigbouwkundige, maar bij zit
ten. Eigenlijk maar het verstandigste, voor
beide partijen. Een wonder of het iemand, door
het lezen van dit stukje wat duidelijker is
geworden.
Betreft de naam Meulmeester
Meertens vermeldt in Zeeuwse Familienamen
op bladzijde 99:
Molennamen zijn: van der Meule(n), Vermeu
len, Meulman, Meuldijk, Meulenblok, Meu-
lenberg, (de) Meul(e)meester, Meulewijk, Meul-
stee, en op bladzijde 109:
(de) Meul(e)meester dankt de naam met vele
andere aan een levensmiddelbedrijf.
De commanderij van de ridderlijke Duitse Orde te Middelburg
Wie realiseert zich tegenwoordig nog, als hij of
zij langs het gebouw van het kantongerecht te
Middelburg wandelt, dat op dezelfde plek het
huis van de "Duitse Orde" heeft gestaan, dat
gedurende vier eeuwen een stempel op de ge
schiedenis van Middelburg en Walcheren heeft
gedrukt?
Toen in 1187 de mohammedanen de stad Jeru
zalem binnentrokken was dat voor de westerse
wereld het teken om massaal ter verdediging en
bescherming van het Heilige Land op te roepen.
Tijdens de derde kruistocht werd er in Akko
door Duitsers een huis met kapel opgericht, dat
hoofdzakelijk voor de verpleging en verzorging
van gewonden dienst deed. Keizer Hendrik VI.
Barbarossa had in 1197 tot een volgende kruis
tocht opgeroepen en vele adellijke en geestelijke
heren gaven aan zijn oproep gehoor en trokken
richting Jeruzalem. Maar de keizer kwam te
overlijden en het leger viel uiteen. Enkele Duitse
heren besloten het hospitaal in Akko in een
ridderorde te veranderen.
De eerste huizen van de Orde, de commande
rijen, werden door terugkerende kruisvaarders
gesticht. Langzaam verspreidde zich zo de roem
over de goede daden die men in het Heilige
Land had verricht. In het jaar 1231 schonken
Sweder van Dingele en zijn vrouw een huis en
een hofstede in Utrecht aan de Duitse Orde.
Deze schenking legde de basis voor de stichting
van de Orde in de Nederlanden.
Op 5 augustus 1248 vererfde Nikolaas van der
Putte, een Middelburgse burger, al zijn wereld
lijke bezittingen inklusief zijn onroerende goe
deren aan de kommanderij van Utrecht. Deze
goederen waren bedoeld als hulp voor de broe
ders in het Heilige land. Deze schenking vorm
de de grondsteen van de latere kommanderij op
Walcheren. Door middel van ingewikkelde be
rekeningen kan men er achter komen, dat de
orde op deze wijze 11 ha. grond in zijn bezit
kreeg. Dit komt ongeveer overeen met het
totale grondoppervlak van de stad Middelburg
in de periode voor het jaar 1254.
Binnen enkele tientallen jaren had de orde
zoveel grond vergaard, dat graaf Floris V van
Holland en Zeeland van mening was, dat in
1271 een huis voor de Orde in Zandvoorde bij
Middelburg gebouwd diende te worden. Hier
mee wilde hij zich van zowel zijn eigen zieleheil
na zijn dood als ook dat van zijn voorouders
verzekeren.
Eveneens verleende graaf Floris de broeders het
patronaatsrecht van de Noordmonsterkerk. In
het jaar 1284 werd hen naast dit recht de toes
temming gegeven het huis van Zandvoorde tot
het hoofdhuis van de hele balije te maken.
Waarschijnlijk wilde hij daarmee de komman
derij van Utrecht uit de greep van zijn rivaal, de
elektbisschop van dezelfde stad houden.
25
