"ENGELANDVAARDERS"
weken durende werk werd in fasen uitgevoerd,
omdat steeds gewacht moest worden tot onder
delen van het galjoen gedroogd waren. De
kosten bedroegen ongeveer 6000 gulden.
De 23e september 1983 kon het schip, verpakt
in een houten kist en omzwachteld met plastic
en plakband, weer op de toren worden gehesen.
waarmede een klein stukje van de restauratie
van de toren voltooid was.
Misschien nog ten overvloede vermeld, maar
het scheepje is een oorlogsschip, een galjoen,
met aan iedere zijde 27 stuks geschut.
J. Midavaine
Tijdens de lezing van Piet Quite heb ik adem
loos naar deze vlotte verteller zitten luisteren,
maar bij het onderwerp "Engelandvaarders"
ging het me net iets te vlot. Hij veronderstelde
dat Bert Wolters en zijn vrienden wellicht door
een vliegtuig waren opgehaald van de bevroren
Friese meren, maar in werkelijkheid deden ze
zeven maanden over hun tocht naar Engeland.
Hoe dat zo kwam staat uitgebreid beschreven in
het gedenkboek van het 322-squadron van de
R.A.F.
Bert, 21 jaar oud, tweedejaars student in Delft,
de branieachtige zoon van onze huisarts Wol
ters, had veel meer zin om als jachtvlieger tegen
de Duitsers te vechten dan zijn studie af te
maken toen de Hogeschool op last van de
Duitsers werd gesloten als straf voor het studen
tenprotest. Hij ging op 12 januari 1941 met twee
vrienden naar Sneek, zogenaamd om op de
Friese meren te gaan schaatsen. Dat was een
dwaalspoor om vermissing aannemelijk te ma
ken en om te voorkomen dat de familie Wolters
gegijzeld zou worden. Tijdens de zoekaktie naar
de vermiste studenten zaten die al ondergedoken
bij een Antwerpse familie. Voor het verdere
verloop van hun tocht hadden ze echter maar
heel vage plannen, zo vaag dat Hans van Roo
sendaal, die in België woonde en ook naar
Engeland wilde, het drietal maar op sleeptouw
heeft genomen. Hans had familie in Parijs en in
Marseille en was de enige die vloeiend Frans
sprak. Na een lange tocht door Frankrijk, deels
te voet, deels met boemeltreintjes, kwam het
viertal veilig in Marseille aan, in het onbezette
deel van Frankrijk. Maar daar bleek het onmo
gelijk een schip te vinden dat hen naar Engeland
kon brengen. Omdat het geld opraakte moesten
ze gaan werken voor de kost. Het hotel werd te
duur, maar gelukkig vonden ze aan de voet van
de Pyreneeën onderdak in een leegstaande va
kantiewoning van een familielid. Een van de
vier werd ongeduldig en stak op eigen houtje de
Pyreneeën over en belandde vooranderhalf jaar
in een Spaanse cel. De andere drie wisten na
eindeloze pogingen uiteindelijk een visum te
bemachtigen voor een Zuidamerikaans land en
kregen tevens toestemming om over Spanje en
Portugal te reizen. Hoewel ze bijna zeker wisten
dat ze opgepakt zouden worden, besloten ze de
tocht te wagen. En nu was het geluk met hen.
Er bleek zelfs nog een K..L.M.-toestel van Lissa
bon naar Londen te vliegen, waar ze op 28
augustus 1941 aankwamen. Ze werden meteen
in de Irene Brigade ingelijfd en hun droom om
Foto: Bert Wolters
geb. 17 juni 1919, overleden 16 september 1944
14
