ANGSTIGE UREN IN MIDDELBURG
De Tweede Wereldoorlog heb ik als kind op
Walcheren doorgebracht. Tot 24 april 1942 was
ik in Vlissingen en daarna tot begin 1946 in
Middelburg.
Een trauma heb ik er niet aan overgehouden.
Het is wel een niet uit te wissen ervaring in mijn
leven geweest. Kinderen leefden in die periode
toch vrij onbezorgd; er was veel te beleven en
angst kende je niet oftoch wel? Als ik eerlijk
mag zijn: tijdens de oorlog waren er zeker
momenten waarin ik doodsbang ben geweest.
Dat is onder andere het geval in september en
oktober 1944, toen een geallieerd vliegtuig
aanvallen op Middelburg uitvoerde. Geduren
de korte of lange tijd vloog een vliegtuig op
geringe hoogte over de stad en wierp één of
meerdere bommen af.
Tijdens zulke nachtelijke uren heerste in ons
gezin een angstige spanning. Zodra we het vlieg
tuig hoorden, sprongen we uit bed en namen
geheel of gedeeltelijk gekleedplaats in de
w.c. onder de trap of in de woonkamer. Als dat
'kreng', zoals mijn vader het noemde, laag over
onze omgeving vloog, had ik van angst wel
onder de tafel willen kruipen.
De emoties liepen soms hoog op. Mijn vader
vloekte en mijn moeder kreeg soms lachbuien
van de zenuwen. Een situatie die nog altijd in
mijn herinneringen gegrift staat.
De kwelling duurde meestal één a anderhalf
uur. Was de bom eenmaal gevallen dan was het
afgelopen. We haalden opgelucht adem, blij dat
we gespaard waren en gingen terug in bed om
nog wat te slapen. Waar de bom gevallen was,
wist je nog niet, dat hoorde je meestal de
volgende ochtend.
De eerste van die reeks aanvallen deed zich voor
in de nacht van 16 op 17 september 1944 en was
snel voorbij. Ik woonde in de Leliestiaat en lag
in bed. Ik schrok wakker van een laagvliegend
vliegtuig Plotseling een hevige knal, glas
gerinkel, daarna wegstervend vlieggeluid. We
sprongen uit bed en hoorden rumoer in de
buurt. Ondanks de avondklok liepen tussen de
Leliestraat en de Meidoornlaan toch enkele
mensen buiten.
Wat was er gebeurd? Op het Gemeentelijk Sport
terrein aan de Nadorst was een bom gevallen,
die in de omgeving schade had aangericht. Bij
ons thuis was een ruit van de achterkamerdeur
door een steen versplinterd, andere huizen
hadden glas- en/of dakpanschade. Slachtoffers
waren er gelukkig niet gevallen.
Naar de oorzaak konden we slechts gissen. In
die dagen stond langs de rand van het sportter
rein een Duitse radiowagen, maar of die het
doelwit is geweest, weet ik niet.
Wat is over dit bombardement in de Middel-
burghse archieven te vinden? Het politienacht-
rapport van 16/17 september 1944 maakt er
geen melding van. Wel kwam ik een summiere
vermelding tegen in het "Dagelijks overzicht,
aantekeningen van brandwachten met meldingen".
Een logboek, veelal met potlood bijgehouden.
Zaterdag 16 September 1944
Wacht van 22-8 uur.
LBD /Luchtbeschermingsdienst) bericht dat er
in Gemeente Middelburg een bom gevallen is
om 1 uur
Tot zover dit incident.
Slechter liep het af bij de tweede aanval in de
nacht van 7 op 8 oktober 1944. Uit het Politie-
nachtrapport van die datum citeer ik:
Te omstreeks 22 uur cirkelde(n) een(ige)
vliegtuigen boven de stad en zijn op eenige stads
gedeelten bommen gevallen, t.w. Pijp straat,
hoek Vlissingsche brug - Teerpakhuizenstraat
en op een weiland tusschen den Noordweg en
Nadorstweg. In de Pijpstraat en omgeving zijn
een tweetal gebouwen geheel vernield, eenige
zwaar beschadigd en een aantal min of meer
ernstig, terwijl het aan de gemeente Middelburg
in eigendom toebehorende gebouwtje gelegen
hoek Vlissingsche brug - Teerpakhuizenstraat
eveneens vrijwel vernield is. Voorts werden aan
de Nieuwe Haven, Noordweg, Nadorstweg, als
mede Winterstraat en omgeving meerdere perce
len beschadigd door de vernieling van dakpan
nen, ramen enz
Bij deze aanval kwamen 3 burgers om het leven,
3 werden zwaar gewond, verder vielen er 12 licht
gewonden.
Ook de brandweer kwam die nacht in actie.
Aan het "Dagelijks Overzicht" ontleen ik het
volgende:
13