Stond een lijk 's zondags boven de aarde,
dan zou zelfs in dezelfde plaats dezelfde
dag nog iemand sterven. In Koudekerke
werd zelfs gezegd: 'Een zondagsliek is
driee tegeliek.'
Vonkte een kaars of werd een kandelaar
hardhandig neergezet, dan kon men spoe
dig een brief verwachten, en op iemands
schaduw trappen was voor de betrokkene
levensgevaarlijk.
Het zien van staartsterren en noorderlicht
voorspelde niet veel goeds. Het was een
voorteken van naderende rampen als hon
gersnood, ziekten onder mens en dier,
oorlog enzovoort.
Staartsterren werden in verband gebracht
met Mattheüs 24. Jezus spreekt met zijn
discipelen over zijn terugkomst op aarde.
In vers 29 staat: 'Terstond na de verdruk
king dier dagen zal de zon verduisterd
worden en de maan zal haar glans niet
meer geven en de sterren zullen van de
hemel vallen en de machten der hemelen
zullen vallen.'
De gloed van het noorderlicht werd als
symbool gezien van het bloed en vuur van
de oorlog. Ds. Isaak de Waal (1806-1898)
was onder andere predikant te Kleversker-
ke (1830-1840). In Een Zeeuws volkskun
dige enquête uit 1860 doet hij verslag van
wat hem tijdens zijn ambtsperiode in deze
plaats overkwam toen hij op een avond
van het noorderlicht genoot. 'Op een
avond langs de weiden naar huis gaande,
terwijl het een heerlijk noorderlicht was,
sloot zich een mijner dorpelingen, de
reeds overledene Lourens Wisse, met mij
aan, en bragt mij zoo tamelijk uit mijn
humeur, door dit schoone en weldadige,
met klagende sombere stem, te rangschik
ken onder de teekenen aan den hemel, die
Matth. XXIV gezegd worden aan 's Heeren
komst ten oordeele te zullen voorafgaan.'
Was een vrouw, tot slot, tijdens haar zwan
gerschap geschrokken van iets, dan was
dit een slecht voorteken. Het kind zou
mismaakt ter wereld komen en het zou
lijken op de veroorzaker van de schrik.
Van iemand die met de helm geboren was,
werd gezegd dat hij gedurende zijn leven
de gave had van tevoren sterfgevallen te
zien aankomen.
F. van den Driest
Geraadpleegde bronnen:
- Dr. P.J. Meertens, Een Zeeuwse volkskundige
encfuête uit 18601961.
- J. Vader, Een boerenbruiloft, 1987.
-]. Vader, Een Oud-Walcherse boerderij, 1964.
- J. Vader, Neerlands Volksleven, 1964.
- P. Waring, A dictionary of omens and super
stition, 1978 (in 1980 in het Nederlands ver
taald door uitgeverij De Kern, Baarn; het boek
kreeg de titel Encyclopedie van het bijgeloof).
