De terugkeer
van Schoneveld?
Afgelopen winter liep ik langs de Walcher-
se kust bij Groot-Valkenisse, met uitzicht
op Zoutelande. Vanaf een van de hoogste
punten op het duin heb je daar een bijzon
der mooi uitzicht over het eiland, de zee
en de smalle strook die zich daartussen
bevindt. Het was uitzonderlijk laag water.
Voor de kust lag een zandbank. En dat
was vreemd. Er ligt zelden tot nooit een
zandbank voor de kust van Walcheren,
althans niet droog. Het bankje van Zoute
lande, waar zelfs wel eens een vliegtuigje
is geland, ligt dichter bij Zoutelande en ook
dichter voor de kust. Je ziet bij Zoutelande
en Westkapelle regelmatig branding ver op
zee, ten teken dat daar ondieptes zijn,
maar droog, nee.
Voor de kust van Groot-Valkenisse ligt
echter wel degelijk een zandplaat. Hoe
komt die daar? Een stukje onduidelijke
geschiedenis en wat recente veranderin
gen werpen misschien wat licht op het ont
staan van de zandplaat.
Over de geschiedenis van de monding van
de Westerschelde is best wel het een en
ander gepubliceerd. Daarbij valt echter op
dat het steeds de landverliezen en -aan
winsten betreft die zich bevinden ten oos
ten van de lijn Vlissingen-Breskens en de
Vlaamse kust. Een enkeling heeft het
voormalige eiland Wulpen genoemd, maar
slechts zeer weinigen hebben geschreven
over eilanden als Koezand, Schoneveld en
Waterduinen. Zelfs E. Gottschalk, bekend
onder andere vanwege haar publikaties
over overstromingen en stormrampen, kan
weinig gegevens aanvoeren. Over Wulpen
is dan nog het meest bekend, gevolgd
door Koezand. Gegevens zijn voornamelijk
te vinden in de archieven van de Gentse
Sint-Pieter- en Sint-Baafs-abdijen.
Gottschalk stelt, en daar nemen latere
auteurs de gegevens van over, dat de
eilanden Schoneveld en Koezand in 1375
door een stormvloed onder de golven zijn
verdwenen, terwijl grote delen van Wulpen
eveneens verloren gingen. Waterduinen,
een kleine stad op waarschijnlijk een apart
Geschiedkundige kaart van Zeeuwsch-Vlaande-
ren en een groot gedeelte van Zeeland, uitgege
ven in 1592 als inzetkaartje, behorend tot de
Vlaanderenkaart van Ortelius. (Uit: Frans Git
tenberger en Helmut Weiss, Zeeland in oude
kaarten, Tielt 1983)
Ijjjk "Iv'
WAiCHt
Facies huius tract Ui iubüuido
ne panijpetiu.ïlaruirie Comite.
qui obijt anno MCCC .tui
SVIT B EV-&R
Sell M N DT
R S EJLE, V\_
Zandhof
&ftdifalbor£h\ tij*
RE.N
thpntn -
Zhftmde v V
uhdj'cn
H&k?tu0
X Bïsr
schs.
c- ,St"
vJyntufF
®t )tm Z
v "tz, k 'Mh
kë'tk.é
'Hamer
.MjUmtem
M-artfr/gtF
ytmdd
