Een nieuwe zandplaat bij Groot-Valkenisse. 'foto Erik van Ommen) eilandje, was vermoedelijk al eerder ver dwenen. Vanwege die vroege verdwijning uit het Zeeuwse landschap lijkt het logisch dat er niet veel over is geschreven. De genoemde eilanden verdwenen, Wulpen als laatste in de zeventiende eeuw, en de huidige trechtervorm van de monding was ontstaan. Het zand van de platen waarop de eilan den waren ontstaan, moest ergens heen. Uit onderzoek van Rijkswaterstaat blijkt dat het meeste zand noordwaarts wordt afge zet, doordat de vloedstroom meer afzet dan de ebstroom weghaalt. Veel van het zand van die eilanden is terechtgekomen als aanwas van Walcherens noordkant; die veronderstelling lijkt gerechtvaardigd. Er verdween nog meer zand uit de trech ter. Wat te denken van het landverlies aan de zuidkant van Walcheren, tussen West- kapelle en Vlissingen, soms tot enkele kilometers uit de huidige kust. Al in de der tiende eeuw - dus toen de eilanden er nog lagen - werd een dijk gelegd van Dishoek (Dijkshoek) naar Vlissingen. Ook voor Domburg verdween veel iand. De Romein se nederzetting ligt momenteel zo'n drie- en-een-halve kilometer uit de kust. Alleen aan de noordkant, bij Breezand, groeide de Walcherse kust aan en dat gebeurt nog steeds. Dan de moderne tijd. Vanaf deze eeuw wordt gebaggerd in de Schelde. Baggeren zorgt voor troebel water, afzet van zand op plaatsen waar het van nature niet zou komen en zorgt voor een verandering van het stroomregime. Overigens, het bewe gen van zand onder invloed van stromin gen is een natuurlijk proces en heeft niets te maken met de zandwinning of het bag geren in de Westerschelde. De afslag bij Oud-Valkenisse, tussen Waarde en Ril land, wordt deels veroorzaakt door de bag- gerwerkzaamheden. Ook zandsuppletie zorgt voor veranderingen in de bodem structuur van de kustvlakte. Het is dus niet onmogelijk dat het ontstaan van de plaat bij Groot-Valkenisse verband houdt met de baggerwerkzaamheden enerzijds en de zandsuppleties anderzijds. Of dit in de toe komst leidt tot het permanent droogvallen van zandplaten voor de Walcherse kust valt te betwijfelen; de komende bagger werkzaamheden zullen immers veeleer lei den tot een verdieping van de Wester schelde, waardoor stroomgeulen diepere

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 1996 | | pagina 27