Nieuwe uitgaven
'k heleze
Vierhonderdvijftig woorden. Dat is alles
wat ik van de redactie mag schrijven over
Duizend Jaar Walcheren. Een onmogelijke
opgave, want voor mij ligt een fantastisch
mooi, groot en dik boek (dat voorintekena
ren slechts 45,- heeft gekost!).
Gretig sla ik het open. Uit de inhoudsop
gave pik ik snel wat dingen die ik beslist
moét inzien. Mijn oog valt allereerst op
auteurs die binnen onze Heemkundige
Kring overbekend zijn: Aad de Klerk, Leo
Hollestelle, Jan Zwemer... dat belooft veel
goeds. De hoofdstukken lijken gelezen te
kunnen worden als afzonderlijke artikelen,
dus ik hoef gelukkig niet bij A te beginnen
en bij Z te eindigen (hoewel dat geen straf
zal zijn). De lay-out ziet er goed uit en de
diverse afbeeldingen, waarvan een groot
aantal in kleur, maken het extra aantrekke
lijk. In een uitgebreide historische beschrij
ving van het wapen van het waterschap
vind ik het wel een gemis dat ik naar het
meest recente beeldmerk, namelijk de wal
vis die naar rechts zwemt en niet (meer)
spuit, tevergeefs moet zoeken. De bij
schriften van de plaatjes hadden in een
kleiner lettertype gezet mogen worden, om
meer onderscheid aan te brengen met de
eigenlijke tekst. Maar ach... wat zit ik nou
te zeuren over kleinigheden.
Want zo blijft er van mijn 450 woorden
maar weinig over om nog iets over de rijke
inhoud te vertellen. Er is voor elk wat wils.
Zelfs degene die zich niet bijzonder voor
de waterstaatkundige geschiedenis van
Walcheren interesseert, kan toch nog heel
wat genoeglijke uurtjes beleven met onder
meer de strijd tegen de paalworm, het ver
nietigende gewroet in de zeeweringen
door de Duitsers, 'creatief met rijsmatten',
en nog veel meer.
Maar na dit eerste geblader wil ik mij wel
eens op de hoogte stellen van het doel en
de opzet van het boek. Door de diversiteit
aan hoofdstukken, waarvan er sommige
cryptische titels hebben (bijvoorbeeld
'Judas' neepen voor de kas'; daar kan ik
nooit zo tegen, zet er dan voor de niet-
ingewijden even in de ondertitel bij waar
het over gaat!) en die in de lay-out van de
inhoudsopgave onderling geen samen
hang lijken te hebben, word ik niet veel
wijzer. Wat doet een stuk over de herver
kaveling vóór een hoofdstuk over de
Bataafse en Franse tijd? Aha, op pagina
12 lees ik eindelijk waar het boek over
gaat: het is dus niet 'dé geschiedenis van
het Waterschap Walcheren', maar een
'inhoudelijk verantwoord gedenkboek' (ter
gelegenheid van de fusie van het water
schap). De 'artikelen' zouden zijn 'gerang
schikt naar drie tijdperken, per tijdvak the
matisch geordend.'
Ik vind Duizend jaar Walcheren een prach
tig boek, een monument binnen de
geschiedschrijving van dit karakteristieke
aspect van Walcheren, een boek waar
men terecht zo lang smachtend op heeft
zitten wachten. Maar leesbaar voor een
breed publiek...? Nou, nee. Inhoudelijk
wordt de lezer bij tijd en wijle zware kost
voorgeschoteld en het is absoluut een
nadeel (of eigenlijk: een gemiste kans), dat
de toegankelijkheid door een gemis aan
een logische opzet of samenhang ver te
zoeken is. Een duidelijke indeling is niet
moeilijk. Deze had gemakkelijk typogra
fisch tot uitdrukking kunnen komen.
In de 'waterige' duizendjarige geschiedenis
van ons eiland, die in het boek zo van ver-