ber 1750 een vergunning van het stads
bestuur voor het maken van een ijskelder
op een plaats op het 'Zeysbolwerk' (Seis-
bolwerk). Op een kadastrale kaart uit 1873
is te zien dat de ijskelder was gelegen in
de punt van het eerste bastion ten westen
van de Noordpoort. Dit is ongeveer tegen
over huize De Sprenck.
Jan van Borssele overleed op 14 maart
1764 en vermoedelijk is de kelder toen in
andere handen terechtgekomen. Nader
onderzoek zal moeten uitwijzen wie de ijs
kelder tot 1867 gebruikte. In dat jaar bleek
de kelder in het bezit van banketbakker
Jan Joost Bal, die hem toen verhuurde
aan de apotheek van het Burgerweeshuis
ten behoeve van de opslag of koeling van
geneesmiddelen. Hoewel de apotheek for
meel ressorteerde onder het Burgerwees
huis aan het Molenwater, was ze vanaf
1866 ondergebracht in het nieuwe Gast
huis aan de Noordpoortstraat. IJs werd
door medici al eeuwenlang voorgeschre
ven als plaatselijke koeling bij inwendige
ontstekingen en andere ziekten.
J.J. Bal had een banketbakkerij aan de
Korte Noordstraat E6 (nu 12-14) te Middel
burg. Hij was tevens fabrikant van aalbes
senwijn, 'champagne mousseux, schuim-
wijn, mousseerende dranken en minerale
wateren' en had een agentuur in Bor
deaux-wijnen van J. Bouffard Père uit Bor
deaux, volgens een advertentie uit 1880.
Bal verwierf nationaal en internationaal
vele prijzen voor zijn producten. Hij werd in
1873 bekroond te Wenen, in 1874 en 1875
te Amsterdam, in 1876 te Utrecht, in 1878
in Parijs en tot slot behaalde hij een zilve
ren medaille in Arnhem in 1879. In 1889
nam hij met succes deel aan de Zeeuwse
Tentoonstelling van Nijverheid met zijn
rode, witte en zwarte aalbessenwijn, zijn
mineraalwateren en limonades. Koninklijke
erkenning verkreeg hij in 1875 toen het
brevet Hofleverancier aan hem werd toe
gekend door koning Willem III. Vanaf dat
moment zien we het wapen van deze
koning op Bals rekeningen prijken.
Banketbakkers gebruikten natuurijs voor
het maken van roomijs en voor het koel
De locatie van de ijskelder op de kadastrale
minuutplan van Middelburg sectie A, 1873
(Rijksarchief in Zeeland, Kadasterplans cat.nr.
1220)
bewaren van ingrediënten.
Na het overlijden van Jan Joost Bal, op 4
september 1890, werden zijn bezittingen
op verzoek van zijn erfgenamen verkocht
tijdens een openbare veiling op 19 novem
ber 1890. Slager Salomon van Os toonde
grote belangstelling voor de ijskelder, maar
uiteindelijk slaagde de Middelburgse koop
man Pieter Jacobus de Broekert erin voor
mejuffrouw Johanna Hendrika de Broekert,
koffiehuishoudster en wonende te Seroos-
kerke, het vierjarig recht van erfpacht te
verkrijgen voor 30 centiaren grond van de
gemeente Middelburg aan het Seisbolwerk
met de zich daarop bevindende ijskelder.
Johanna Hendrika de Broekert diende
omstreeks 12 december 1890 een verzoek
in bij B&W van Middelburg ter overname
van de door de gemeenteraad bij besluit
