AAAAA
CHOCOLA AD.
ZEEUWSCHE
Doordat Amsterdam eveneens een derde
deel heeft in de Sociëteit van Suriname,
ontstaat daar en in de Zaanstreek cacao-
en chocoladenijverheid.3
Behalve de WIC en enkele Zeeuwse parti
culieren speelt ook de Middelburgsche
Commercie Compagnie (MCC) een
belangrijke rol in het vervoer van cacao.
Samen met tabak, suiker, koffie, katoen en
huiden wordt dit product naar Middelburg
vervoerd om daar te worden geveild.
In de loop van de achttiende eeuw wordt
de jaarlijkse hoeveelheid geveilde cacao
van de MCC minder. Wordt er in 1724 nog
voor 366.479 Amsterdamse ponden
geveild, twee jaar later is dat nog maar de
helft en dertig jaar later nog maar een
derde van dat bedrag. Na 1740 wordt
steeds meer cacao vanuit Suriname naar
Amsterdam ingevoerd.4
Behalve uit Suriname wordt ook cacao
aangevoerd uit de nabijgelegen kolonies
Berbice, Demerary en Essequebo. Tot
1770 weten de Zeeuwen de handel in de
laatste twee plaatsen te behouden, maar
de productie is minder dan in Suriname en
Berbice. Volgens Fermin in zijn scriptie
Cacao in Middelburg is de oorzaak van de
achteruitgang zeer waarschijnlijk gelegen
in de onvoldoende steun die de Zeeuwen
geven aan de noodlijdende plantages.
Doordat de Amsterdamse kooplieden dat
wel doen, trekken zij de handel naar zich
toe.5
Chocolademolens in Middelburg
De eerste vermelding van een chocolade
molen in Middelburg is van 1705. De firma
Fak Brouwer gebruikt dit jaartal in haar
advertentie: 'Anno 1705'.
In 1723 is er sprake van een cacaomolen
in het Karspelstraatje. In datzelfde jaar krij
gen Van Haak, Vercruse en Berghen,
Nobels en Bouke van de Staten van Zee
land toestemming cacaomolens te bou
wen. In de jaren 1757 en 1763 worden
nog zes cacaomolens in bedrijf genomen.
Op 24 december verkoopt Levinus de
Lepelaar zijn derde deel in de snuifmolen
op het bolwerk aan de oostzijde van de
Aanduiding op de verpakking van Zeeuwse
chocolade
Vlissingse poort aan Jan Jacobus de Moor
voor 32:13:6 Vlaams. Tevens wordt De
Moor eigenaar van eenvierde gedeelte van
het chocoladewerk in deze molen. In de
molen, een windmolen met de naam 'De
Jonge Daniël', wordt dus cacao gemalen;
vanaf wanneer en voor hoelang is niet
bekend.6
