bij de gieterij van de Koninklijke Maat
schappij 'De Schelde' te Vlissingen. Deze
scheepswerf en machinefabriek beschikte
reeds drie jaar na haar oprichting in 1875
over een eigen ijzergieterij.
De oude gebouwen van Boddaert aan de
Kousteensedijk werden gesloopt in 1976.
De gemeente Middelburg en Provinciale
Staten van Zeeland besloten vijf jaar later
op de vrijgekomen plaats een nieuwe
bibliotheek te bouwen. De Zeeuwse Biblio
theek, waarvan de eerste paal in 1982 de
grond in ging, werd op 29 januari 1985
officieel geopend.
Arbeidsomstandigheden
Hoe was het om in de oude gieterij van
Boddaert te werken? Een gepensioneerde
werknemer deed zijn verhaal in het RSV-
personeelsblad In drukvan maart 1976.
Het was Willem Marteyn, die er 48 jaar
werkte als vormer. We laten hem even aan
het woord.
'Vroeger waren wij, werknemers bij ijzer
gieterij Boddaert Co. te Middelburg, een
grote familie onder elkaar. Als 's winters de
lampen in de fabriek aangingen en bij het
vormen de eerste laag met haakstampers
en de tweede met spitsstampers vastge-
stampt werden, ontstond spontaan een
zangkoortje. De arbeid werd verlevendigd
met allerhande gezang. Het werk was
vaak zwaar. Ik herinner mij nog de vele
roosterbaren die werden vervaardigd voor
de Maatschappij Zeeland. Samen met een
goed ingespeelde collega maakte ik 25
kasten (waarin de vormen voor het te gie
ten product) klaar. De daaropvolgende dag
werd er gegoten. De kleinere pannen met
het gesmolten ijzer (80 kg) en de grotere
(120 kg) moesten, evenals de gietijzeren
kasten (later van plaatijzer) "met het hand
je" vervoerd worden. Dat waren soms wel
33 gevulde pannen in één uur. Op dezelf
de dag werd het gietsel er direct uitge
haald. De volgende dag begon het liedje
van voren af aan, al was het zand nog
gloeiend. In het begin werd voor het vor
men Brusselse aarde gebruikt. Later
gebruikten we cementzand, omdat de
Brusselse aarde in kwaliteit terugliep. Ter
versteviging werden zogenaamde zandna-
gels (vormstiften) gebruikt, soms wel 13
pakken a 5 kilo, om te voorkomen dat het
zand zou gaan opvloeien. Na zo'n ver
werkte hoeveelheid ging je met bebloede
vingers naar huis. In het begin, als er hard
gewerkt moest worden, werd er een kruik
je jenever rondgedeeld, maar dat was
spoedig afgelopen. Wat we wel stiekem
deden om het Schiedamse vocht te
bemachtigen, was met een stok slaan
tegen de achterkant van het aangrenzende
café De Reutel in de Stationsstraat.
Prompt kwam de bestelling er dan aan.'
De nieuwe gieterij
In 1974 ontstond een plan voor het
samentrekken van de gieterijen van Bod
daert in Middelburg en die van de Konink
lijke Maatschappij 'De Schelde' in Vlissin
gen. Kort daarna werd besloten om ook de
gieterij van de Rotterdamse Droogdok
Maatschappij bij de samensmelting te
betrekken.
Op 1 januari 1976 werd Boddaert Co.
een dochteronderneming van de 'De
Schelde' en daarmee een onderdeel van
Rijn-Schelde-Verolme Machinefabrieken
en Scheepswerven NV (RSV).
Door de bouw van een nieuwe gieterij in
Middelburg kon het Rijn-Schelde-Verolme-
concern al zijn gietactiviteiten concentre
ren. Naast Boddaert werden hierin de gie-
