en cursus. Verder dient de ontwikkeling
van cultureel en historisch toerisme te wor
den bevorderd. Nieuwe recreatievormen
zijn nodig om de diversiteit en dus de aan
trekkelijkheid van Walcheren op peil te
houden.
Wel is het oppassen voor meer van het
zelfde onder het mom van vernieuwing.
De druk om aan vrijkomende agrarische
gebouwen (mede) een recreatieve be
stemming te geven, is groot. En de politiek
heeft altijd een willig oor voor wensen uit
de agrarische hoek.
Zoals uit verschillende marktrapporten
blijkt, is het gevaar van overaanbod en
prijserosie reëel aanwezig. Dat is een
bedreiging voor de bestaande bedrijven en
de hele sector. Maar als dit risico wordt
onderkend, dan zijn nieuwe recreatievor
men alleen maar een versterking van het
product Walcheren.
'Aantal recreanten neemt sterk toe'
De stelling dat het aantal recreanten sterk
zou toenemen, onderschrijf ik niet want de
cijfers laten anders zien. Het is wel zo dat
meer recreanten korter verblijven. De
bewegingen zijn groter, maar het aantal
overnachtingen stijgt niet. Het zal zelfs
veel moeite kosten om het marktaandeel
te behouden.
Daarnaast is de (over)gevoeligheid voor
hinder en overlast groter geworden. Het
zijn echter vaak subjectieve ervaringen,
waardoor het snel lijkt of het allemaal veel
drukker is geworden. Door de vergrijzing
zal het aantal jeugdige recreanten afne
men, waardoor het kwaliteitsaanbod zal
wijzigen.
Wat gebeurt er tot 2010?
Er zijn grote veranderingen op komst, die
zich in een steeds sneller tempo zullen
voltrekken. Als recreatieondernemer zet je
dan wel eens een aantal zaken op een rij.
Wordt je bedrijf vermalen tussen gesubsi
dieerde kleinschaligheid en de grote recre
atieconcerns, of blijft er een plaatsje in de
markt?
Gaan de mensen in 2010 nog wel kam
peren, of kiezen ze voor andere accommo-
datievormen?
Blijft vliegen zo belachelijk goedkoop?
Blijven de mensen in de goedkope
vakantielanden tevreden met hun lage
salarissen?
Rijdt straks iedereen in een kleine auto
die geen caravan meer kan trekken?
Krijgt de politiek eindelijk oog voor de
recreatie of blijft het, zoals nu, onder het
mom van 'hoe beperken we de recreatie
en kunnen we er zo veel mogelijk geld
vandaan halen om onze begroting sluitend
te maken'? Van een integraal beleid is nog
lang geen sprake, terwijl dat hard nodig is.
Kun je als klein bedrijf je product nog
zichtbaar maken op een markt tussen het
marketinggeweld van de grote bedrijven?
Weten de klanten straks jouw product
nog te vinden?
Wordt personeel nog duurder en lastiger
te krijgen?
Je kunt je dan afvragen of je bedrijfje het
nog wel kan bolwerken.
En zo is er nog wel een aantal vragen te
stellen, die de pessimisten onder ons niet
vrolijker maken. Maar van nature ben ik
redelijk optimistisch (dat is ook wel handig
in mijn beroep). Naast vraagtekens zie ik
ook een hoop lichtpunten en kansen.
Zo begint bij de overheid eindelijk het
besef door te dringen hoe belangrijk toeris
me voor onze streek is en hoe weinig
alternatieven er zijn.
