Nieuwe uitgaven
'k heleze
heid zien wie voor of tegen het bewind van
Filips II was. In juli 1572 werd dit bevel
nogmaals onder de aandacht gebracht.
Wie zich hieraan onttrok, liep de kans het
leven te verliezen aan de galg. Een straf
die in die tijd vaak werd toegepast. Wie
zonder Bourgondisch kruis werd aange
troffen, moest natuurlijk op het matje
komen. Of dit bevel ook werkelijk gewerkt
heeft, vermeldt de historie niet.
Later werd het een uitdrukking. Als men
vond dat zoon of dochter straf verdiende,
werd er bijvoorbeeld gezegd: 'Je zu nog
wè is 'n Burgonjes kruus moete draege,
y'/e.'Je zult nog wel eens een Bourgon
disch kruis moeten dragen.
Frans van den Driest
Een Bourgondisch kruis wordt ook wel een
Sint Andries- of schuinkruis genoemd. Oor
spronkelijk bestond het uit twee, de een over de
ander gelegde, knoestige stokken. Later werden
deze stokken mooi gestileerd. De uiteinden
lopen uit in horens of krullen. Filips II voerde
dit rode kruis in zijn wapen en vlag.
Geraadpleegde literatuur:
- L.W. de Bree, 'Walcheren onder vreemde
heersers', 1945.
- A. 's Gravenzande, 'Tweede eeuw-gedachte
nis der Middelburgsche vrijheid', 1774.
- C. Parma, 'Prisma van heraldiek en genealo
gie', 1969.
-]. van Vloten, 'Middelburgs beleg en over
gang', 1874.
Burchten en Buitenplaatsen
Hoe belangrijk Walcheren is geweest in de
geschiedenis van Zeeland, blijkt onder
meer uit de tweede agenda die het
Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der
Wetenschappen heeft samengesteld uit
materiaal uit de historische-topografische
atlas Zelandia lllustrata. Onder de titel
Burchten en Buitenplaatsen passeren tien
tallen prenten, aquarellen, schetsen, foto's
en plattegronden de revue, waaronder vele
die op Walcheren betrekking hebben. Wat
waren er toch fraaie buitens en wat zijn er
toch veel verdwenen! Je zou er haast voor
pleiten verdwenen landgoederen tot leven
te laten komen. Waarom niet? Mooi om
naar te kijken voor bewoner en toerist,
leuk om in te wonen en een aanwinst voor
het landschap. Een nieuw Hof Sint Jan ten
Heere bij Domburg als gemeentehuis,
inclusief het park eromheen? Duinvliet en
Rijnsburg in ere hersteld binnen en net
buiten het plan van de Manteling? Ik ben
ervoor.
In de agenda zitten meer en minder
bekende gezichten op buitens, sommige al
eerder, andere (bij mijn beperkte weten)
nog niet eerder gepubliceerd. En wat is
fantasie en wat werkelijkheid? De kunste
naars hadden vaak een rijke fantasie.
Foto's liegen niet, als je er tenminste niet
aan prutst. Naast week 21 staat het trotse