de natuurbescherming onder leiding van
Heimans en Thijsse. Zo is 1899 ook het
jaar van de oprichting van de Nederlandse
Vereniging tot Bescherming van Vogels.
De Vereniging tot Behoud van Natuurmo
numenten (thans Vereniging Natuurmonu
menten) dateert van 1905. Ondanks de
ogenschijnlijke spanning tussen bebossing
van woeste gronden en natuurbescher
ming, heeft Staatsbosbeheer vrij snel na
zijn oprichting beide taakvelden in zich
verenigd. Dat heeft voor een deel te
maken met de persoon van een van de
eerste directeuren, ir. Van Dissel, die in de
eerste helft van deze eeuw geruime tijd
leiding aan de organisatie heeft gegeven,
en toen ook deel uitmaakte van het
bestuur van Natuurmonumenten. Hij heeft
zich onder andere sterk gemaakt voor de
instelling van een reeks Staatsnatuurmo-
numenten, waarvan de Muij op Texel
(opgericht in 1908) de eerste is. Ook het
feit dat Staatsbosbeheer in 1929 de ver
antwoordelijkheid kreeg voor de uitvoering
van de Natuurschoon wet, illustreert dat de
jonge dienst een breder taakveld had dan
het ontginnen en bebossen van heidevel
den en zandverstuivingen alleen.
Aan het eind van de jaren dertig ontstaat
een nieuwe loot aan de Staatsbosbeheer-
stam: de landschapszorg. De roep om
meer aandacht voor het landschap komt
voort uit het grote aantal werkverschaf
fingsprojecten die met name in het oosten
en zuiden van het land hun effect op het
cultuurlandschap niet missen. Ook bij de
inrichting van de Wieringermeer en later
de Noordoostpolder is er behoefte aan
deskundigen op het gebied van landschap
pelijke aankleding van het nieuwe land. Zo
komt het dat omstreeks 1940 enkele land
schapsdeskundigen bij Staatsbosbeheer
aangesteld worden. Deze mensen zijn het
die direct na de oorlog een inbreng kunnen
leveren bij het herstel van het door de
inundatie vernielde Walcherse landschap.
Zij maken school en in kringen van land
schapsarchitecten geldt het concept van
'het Nieuwe Walcheren' met de open poel-
gebieden en de beplante wegen op de
kreekruggen nog steeds als een voorbeeld
van een goed doordacht landschapsont-
werp. In de decennia daarna hebben de
ontwerpers van Staatsbosbeheer een
belangrijke bijdrage geleverd aan de ver
andering van het Zeeuwse landschap,
zoals die in de vele her- en ruilverkavelin
gen, maar ook in de inrichting van de
Braakman en het Veerse Meer gestalte
heeft gekregen.
Als na de eerste jaren van wederopbouw
Nederland in een fase van economische
groei belandt, neemt de behoefte aan
recreatieruimte sterk toe. Aanvankelijk blijft
die beperkt tot bermtoerisme, maar al
spoedig is 'de trek naar buiten' een alge
meen fenomeen. Staatsbosbeheer speelt
hierop in door in zijn terreinen recreatie
voorzieningen aan te brengen, informatie
over natuur en landschap te verstrekken
en vooral ook recreatieonderzoek te doen.
In de jaren zestig en zeventig was de
afdeling recreatieonderzoek een voorloper
op zijn vakgebied in Nederland.
Halverwege de jaren zeventig presenteer
de Staatsbosbeheer zich als dé rijksdienst
voor bos, natuur en landschap, die een
groot aantal taakvelden behartigde. Die
omvatten niet alleen het beheren van bos
sen en natuurterreinen, maar ook het
maken van landschapsplannen voor ruil
verkavelingen, het beantwoorden van
beleidsvragen en het adviseren over het
beheer van bossen door gemeenten en
