bomen sneuvelden. "Doordat de hoge
bomen nog in blad stonden, vingen zij veel
wind, waartegen zij niet meer bestand
waren. De wortels werden met grote stuk
ken aarde uit de grond gerukt en leverden
een zeldzaam schouwspel op. Tal van
wandelaars waren op weg om de verwoes
ting in oogenschouw te nemen," schreef
de Middelburgsche Courant. Ook vlak vóór
de villa waarin de familie Papegaaij nog
maar drie maanden woonde, sneuvelde
een grote boom, zoals op een ansichtkaart
te zien is.
De vierde villa (nummer 13) was gebouwd
voor de notarisfamilie J.M. de Graaff uit
Aardenburg. Hoog in de gevel van de villa
werd in een tegeltableau de oude naam
van Aardenburg, Rodanborch aange
bracht. Helaas overleed de notaris enkele
jaren voordat het huis klaar was en kwa
men alleen zijn weduwe met haar dochter
er kort te wonen. Als restant van de grote
tuin, die tot aan het Molenwater liep, bleef
een haaks toelopend achterpad gespaard.
Zo werd het Noordbolwerk een woonplaats
voor belangrijke Middelburgers, directeu
ren, hoge gemeenteambtenaren, doktoren,
predikanten, een architect en een notaris.
Geen wonder dat de bewoners op de toe
gangsweg van het Molenwater naar het
bolwerk spraken van 'de fijne buurt'. Het
contrast met de woningen van aldaar
wonende Middelburgers was dan ook
groot.
De prachtige bomen waren bij de bouw
gelukkig gespaard gebleven. De enige
boom die met toestemming gekapt werd,
was een es. Dat gebeurde in 1926 bij de
bouw van het huis nummer 11. De boom
maakte de toegang onmogelijk en belem
merde het uitzicht.
De oorlog
Het Noordbolwerk is de bezettingstijd niet
ongeschonden doorgekomen. Vooral de
hoogte achter het Gasthuis heeft ernstig te
leiden gehad.
Het hoekhuis nummer 21 werd door de
Duitsers in beslag genomen en op num
mer 11 kwam, nadat de heer Heyse naar
een gijzelaarskamp was weggevoerd, de
familie Van Lynden te wonen, die door de
bezetter van Ter Hooge verdreven was.
Ook bewaart het Noordbolwerk de herin
nering aan de kanotocht van de chirurg
E.L. Nauta naar Zoutelande in de nacht
van 3 op 4 november 1944 om de over
gave van Middelburg te bespoedigen. De
avond tevoren had hij vanuit zijn woning
op het Molenwater (nummer 69) door het
aanwezige achterpad een geleende kano
over de schutting in de tuin van zijn colle
ga Brongers op het Noordbolwerk (num
mer 13) gelegd om aan de aandacht van
de Duitsers (op nummer 21) te ontsnap
pen. Om zes uur 's morgens ging Nauta in
het donker het water op en keerde daar 's
avonds, tot verbazing van de familie Bron
gers, die niet was ingelicht, weer heelhuids
terug.
Na de bevrijding was het Noordbolwerk de
plaats waarvandaan de dukw's in het
water naar Domburg vertrokken. Het
gedeelte van het Noordbolwerk vanaf het
Molenwater was de route. De weg en het
plantsoen werden erdoor stukgereden.
Maar er werd nieuwe beplanting aange
bracht en alles herstelde zich snel en De
wandeling bleef met zijn natuurschoon een
belangrijke functie vervullen.
Rooien
Hoe nauwlettend de Middelburgers hierop
letten, blijkt uit een brief van de journaliste
