opzet was om langs de kades huizen,
werkplaatsen en pakhuizen te bouwen. En
voor een goed vestigingsklimaat was er
ook een kerk nodig voor de nieuwe
parochie. Zo ontstond Nieuw-Vlissingen.
Oud-Vlissingen wordt genoemd in een
akte van 28 mei 1235 en bevond zich in
de omgeving van het huidige stadhuis en
het Stadhuisplein.
In tegenstelling tot de meeste kerken in
Zeeland, die werden gebouwd op natuur
lijke hoogten, werd de Sint Jacobskerk
gebouwd op een laaggelegen plaats ten
noorden van de haven. Daardoor liep de
kerk regelmatig onder water, zelfs nog in
1953 tijdens de watersnoodramp.
De kerk werd gebouwd op een groot kerk
hof. De stad groeide echter voorspoedig
en bij gebrek aan ruimte legde men straten
aan en bouwde men huizen binnen de
oude kerkhofmuur. In de loop der tijd bleef
slechts een klein puntje groen over.
De Sint Jacobskerk werd als een traditio
nele christelijke kerk gebouwd: met het
koor naar het oosten, naar Jeruzalem
gericht en de toren op het westen. In 1501
verving men de eenvoudige kap op de
torenromp door een hoge gotische spits.
Er bestaan afbeeldingen van de kerk uit
1548 en 1550, die veel informatie ver
schaffen over die periode. Kort daarna is
de kerk grondig verbouwd, waardoor zij
driemaal zo groot werd. Deze vergroting
werd uitgevoerd in de bouwstijl van de
Brabantse laatgotiek, terwijl de gotische
torenspits uit 1501 werd vervangen door
een achtkantige houten opbouw met twee
omgangen en een klokkentoren in renais
sancestijl. Kerk en toren hebben daarmee
hun definitieve uiterlijk gekregen, dat
sindsdien niet veel meer is gewijzigd.
Op 5 september 1911 werd de kerk door
een grote brand zwaar beschadigd. De
schamele resten werden in 1914 gerestau
reerd en verbeterd; daarbij verdween wel
een aantal historische elementen achter
een pleisterlaag en er verschenen ook
nieuwe details, zoals venstertraceringen.
Vlissingen was in 1585 een pandstad van
Engeland geworden en dat had Engelse
5 september 1911: de toren van de Sint Jacobs
kerk staat in lichterlaaie. (Zeeuws Archief,
Zeeuwsch Genootschap, Zelandia Illustrata,
pren tbriefkaarten)
soldaten en kooplieden binnen de muren
van de stad gebracht, die kerkdiensten in
hun eigen taal wensten. Daartoe werd het
noordertransept van de Sint Jacobskerk in
gebruik genomen. Ook een aantal Frans
talige vluchtelingen heeft er nog gekerkt
tot deze laatsten in 1635 een eigen onder-
