't Kerkje van Campert
Het korte bestaan van de vrijzinnigen in Westkapelle
In Westkapelle werd de totstandkoming
van een vrijzinnige gemeente gesteund
door de Vereniging voor Vrijzinnig Her
vormden te Middelburg, waar van 1913 tot
1928 dr. J.P. Cannegieter voorganger was.
In Middelburg bezat de vereniging een
eigen gebouw aan de zuidzijde van de Sint
Pieterstraat. Na het Duitse bombardement
van 17 mei 1940 stond daarvan alleen de
poort nog fier overeind met daarboven de
spreuk: "Waar de Geest des Heeren is
aldaar is vrijheid". Later is ook die poort
verdwenen.
Helaas is met dat gebouw ook het grootste
deel van het archief van deze Middelburg
se vereniging verloren gegaan. Toch ontle
nen wij aan dit archief de volgende infor
matie: "Het ontstaan van zelfstandige kerk-
houdende vrijzinnig Hervormde organisa
ties in Nederland heeft alles te maken met
de invoering van het algemeen stemrecht
voor niet bedeelde mannelijke lidmaten van
de Nederlands Hervormde kerk in 1868."
Een kerkgebouw
In Westkapelle duurde het daarna nog
ruim veertig jaar voor er sprake was van
een Vereniging voor Vrijzinnig Hervorm
den. De Westkappelse afdeling verwierf
omstreeks 1913 een perceeltje bouwland
op de hoek van de Molenwal-Molenweg
van Daniël Dekker, timmerman-aannemer
te Westkapelle, later te Middelburg. De
bouw van een kerkzaal liet nog even op
zich wachten, want in juni 1914 vroeg de
vereniging nog aan de kerkenraad van de
Hervormde Gemeente of zij de Hervormde
kerk mocht gebruiken voor godsdienstige
samenkomsten. De kerkenraad reageerde
hierop afwijzend.
De grote promotor van 'het vrijzinnige kerk
je' in Westkapelle was dr. Petrus Remco
Campert. Hij was van 1 mei 1905 tot 8
oktober 1921 geneesheer in Westkapelle.
Een van zijn zoons was de bekende schrij
ver-dichter Jan Remco Theodoor Campert,
Dokter P.R. Campert.
(Foto uit K. Faase,
'Tussen dijk en toren,
herinneringen aan
Westkapelle'uitg.
ADZ Vlissingen
1989, p. 217)
die in de Tweede Wereldoorlog, wegens
hulp aan de joden, gevangen werd geno
men en in het concentratiekamp Neuen-
gamme op 12 januari 1943 werd gefusil
leerd. Hij maakte het overbekende gedicht
De achttien doden.
Waarschijnlijk in de tweede helft van 1914,
of mogelijk een jaar later, werd met de
bouw van een eigen kerkgebouw begon
nen. Aannemer was Andries van Rooijen
(1860-1928) te Westkapelle. Aanvankelijk
was hij ook een van de kerkgangers
(wiens brood men eet, wiens woord men
spreekt). Dokter Campert was er organist
en dr. Cannegieter meestal de voorganger.
Omdat de laatste niet iedere week
beschikbaar was, werd maar om de drie a
vier weken dienst gehouden in het kerkje.
Tot de kerkgangers behoorde het meer
ontwikkelde deel van de Westkappelse
bevolking.