'By vonnesse van burghmeesters ende scepenen" Merkwaardige processen en straffen op Walcheren gehele Abdijcomplex vielen niet onder het werk van de stichting. Deze ressorteerden onder de Rijksdienst voor de Monumen tenzorg en de Rijksgebouwendienst. Voorts nog een overzicht van de stand van zaken die door mij destijds is geschat. In december 1941 waren er zes panden gereed, 96 in aanbouw en er waren plan nen voor 49. Eind 1942 waren er 46 pan den gereed, 97 in aanbouw en plannen voor 85. Eind 1943 waren er 95 panden gereed, 52 in aanbouw en plannen voor 84. Vanaf maart 1944 tot september 1945 ben ik tijdelijk uit Zeeland geweest. Eind 1945 waren er 102 panden herbouwd en 194 in aanbouw. jhr. mr. G.C.D. Rutgers van Rozenburg Gebrandmerkt, gegeseld, gehangen of op de brandstapel gesmeten, het zijn straffen die we ons allemaal nog wel uit de geschiedenisboekjes weten te herinneren. Niet zelden waren de misdadigers ter ver krijging van hun bekentenis op de pijnbank gelegd. De oudste vermelding van dit mar teltuig op Walcheren komt voor in de stadsrekening van Middelburg over het jaar 1475, waar in een post de uitgave staat vermeld over de aanschaf van "touwen op de pijnpoirte om misdadige personen te examineren." De straffen in de Middeleeuwen waren in ons land onherroepelijk geregeld, de rech ters konden daar niets aan veranderen. Moordenaars werden door de beul ont hoofd. Moordenaars met voorbedachten rade werden buiten de muur gesleept naar de galg en opgehangen. Brandstichters werden levend verbrand, zelfs een ter dood veroordeelde vrouw was dat lot beschoren. Op deze regel bestond geen uitzondering. Ontsnapte een terdoodver- oordeelde, dan werd hij 'in effigie' gevon nist: een stropop, die verondersteld werd hem voor te stellen, werd verbrand of gehangen. Het recht was zo formeel, dat het lijk van een zelfmoordenaar eveneens naar buiten werd gesleept en gehangen, want 'hem moest hetzelfde recht geschie den, als wie een ander had vermoord.' Maar ondanks deze unanimiteit bleef er ruimte voor een zekere creativiteit en ook op Walcheren zijn er daardoor meerdere opmerkelijke processen gevoerd en bijzon dere straffen voltrokken, waarover in dit artikel meer.

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 2000 | | pagina 23