vond. Toch sprak de kleine Jan met d'n
zeeren aerm met veel respect over Jan
van 't Hof. Deze verschafte hem waar
schijnlijk vrij wonen en een betaalde zit
plaats in de kerk. Jan de Vlieger zat daar
namelijk in een hoge herenbank tegen de
noordmuur, die de pendant vormde van
net zo'n bank met luifel in het midden van
de zuidmuur. Dat was nou net de bank
waar de burgemeester geacht werd te zit
ten. Twee gelijke hoge muurbanken, recht
tegenover elkaar, een met het wapen van
Souburg op de luifel geschilderd en
bestemd voor de burgemeestersfamilie, de
andere zonder wapen, bestemd voor de
heerlijkheid Welsinge, waar Jan van 't Hof
over kon beschikken. Maar omdat deze
Jan zelden ter kerke kwam, zat daar iede
re zondagmorgen de kleine, kale Jan de
Vlieger. Zijn hoed of pet had hij aan de
haak gehangen. Deze eenvoudige, maar
levenswijze man zat daar op de plaats van
degene die hem vanuit de hoogte zo onge
nadig had geslagen.
Als kind heb ik altijd gedacht: wat gek dat
Jan de Vlieger in die deftige bank mag zit
ten. Pas later kwam ik te weten dat het de
bank van Jan van 't Hof was. Deze Jan
mocht kleine Jan dan wel een zeeren
aerm hebben geslagen, hij verschafte hem
wel vrij zitten in de kerk.
De achtergrond van dit verhaal is de ver
onderstelling dat de kerk van Souburg vóór
1809 een hoge eikenhouten bank had
tegen de zuidgevel, bestemd voor de
ambachtsheer van Souburg en dat daar
tegenover, in het midden van de noordge
vel, een soortgelijke bank stond voor de
heerlijkheid van Welsinge. Beide banken
werden met het andere oude meubilair
gesloopt om de kerk tijdens het beleg van
Vlissingen door de Engelsen in 1809 te
kunnen inrichten als noodhospitaal, zoals
dat eveneens gebeurde met de Grote Kerk
van Veere. Toen men na de Engelse
aftocht in 1810 de gehele kerk opnieuw
moest inrichten, heeft men die voorkeurs
plaatsen voor de inmiddels aangetreden
burgemeester en voor de heer van Welsin
ge gehandhaafd. Zo kwamen op dezelfde
plaatsen twee heel gewone houten heren-
banken te staan, met een grote luifel. Er
was geen tijd en geld meer voor een
wapen in houtsnijwerk, maar op de burge-
meestersbank was het wapen van Sou
burg geschilderd in huisschildersstijl.
G. Spijkerboer
Naschrift
Ik ben bezig met de voorbereiding van een
publicatie over de Scheldegotiek. Bij mijn
pogingen om iets te achterhalen van de
bouwkundige geschiedenis van de Sou-
burgse kerk in Scheldegotiek, is het voor
mij belangrijk om ook het verloop van het
bankenplan te kennen. Een vaste bank
brengt ons bij zeer bepaalde mensen en
de vraag is of Jan van 't Hof wel echt heer
van Welsinge was.
Kan iemand mijn inschatting ondersteu
nen? Reacties kunt u kwijt bij de redactie.
