bouw ernstig getroffen door granaten, van
uit zee op Duitse stellingen afgevuurd door
het oorlogsschip Warspite. In het begin van
de jaren vijftig van de vorige eeuw vond
een deskundige restauratie plaats, uitge
voerd door aannemers en werknemers uit
Zoutelande. Het orgel, dat thans in de kerk
aanwezig is, is vroeg-achttiende-eeuws, de
preekstoel stamt uit de zeventiende eeuw.
Na het bezoek aan de kerk wandelde het
gezelschap langs de oude grenzen van het
dorp uit de tijd voor de grote uitbreidingen
zoals die na de Tweede Wereldoorlog tot
stand kwamen.
Langs het voormalig slachthuisje, aange
komen bij de kruising Molenweg/Nieuw-
straat, wees de heer Jobse op de molen
uit 1722, een ronde stenen bovenkruier en
grondzeilen Hij werd gebouwd in opdracht
van burgemeesters en schepenen van
Vlissingen, die toen de ambachtsheeriijke
rechten, dus ook het windrecht, over Zou
telande uitoefenden. Vanaf 1800 tot enige
jaren geleden is de molen in bezit van de
familie Adriaanse geweest.
Verder wandelend vertelde onze gids dat
na de inundatie van Walcheren in oktober
1944 het water tot de Nieuwstraat kwam.
Op de hoek Timmermanstraat/Nieuwstraat
bevindt zich nog het gebouwtje van de
voormalige kolencoöperatie. De kolen wer
den oorspronkelijk over water, maar na
1930 over land aangevoerd. De leden van
de coöperatie konden hun deel bij het
gebouwtje afhalen. Vervolgens wees de
heer Jobse op een oude boerenwoning
met daarin nog de bedsteden, en daartus
sen de spinde. Hierop volgde het verhaal
over Lange Kees, die niet in de bedstee
paste en vervolgens een gat in de wand
zaagde, waardoor hij zijn voeten in de
spinde te rusten kon leggen.
De tocht voerde verder langs het Oranje
plein, dat eigenlijk Raadhuisplein had moe
ten heten omdat het gemeentebestuur zich
in de jaren vijftig van de vorige eeuw
aldaar een nieuw gemeentehuis had
gedacht. Het schone plan ging ten gevolge
van de gemeentelijke herindeling van 1966
niet door. Er kwam een muziektent, die
daar inmiddels ook weer is verdwenen.
Al wandelend wees onze gids op de vele
paadjes (zoals het Strepseltje), die vroeger
vanuit het dorp naar elders liepen, onder
andere naar de halte van de Stoomtram in
Sint-Janskerke en naar andere kerkdor
pen.
In de late Middeleeuwen heeft Zoutelande
naast landbouw en visserij misschien ook
nog activiteiten op het gebied van nijver
heid (brouwerij, blekerij?) gekend. Vanaf de
zeventiende eeuw is het echter een agra
risch dorp geweest. Tot na de Tweede
Wereldoorlog bevond zich een vrij groot
aantal boerderijen binnen de dorpsgren-
zen. In de boerderij van Koppejan, jaren
geleden afgebroken, heeft het gemeente
bestuur na de oorlog nog lange tijd verga
derd onder voorzitterschap van de beken
de burgemeester Kodde. Deze was tevens
een aantal jaren lid van de Tweede Kamer.
In die periode was hij in de trein naar Den
Haag v.v. in zijn Walchers kostuum een
bekende verschijning.
Ter afsluiting maakte het gezelschap een
wandeling over de dijk. Daar vertelde de
heer Jobse nog iets over het toerisme, dat
begin vorige eeuw belangstelling voor Zou
telande begon te krijgen. In dit verband
noemde hij de villa's die voor 1940 op en
in de duinen werden gebouwd en waarvan
er tijdens de oorlog een aantal op last van
de Duitsers werd afgebroken, of door oor
logsgeweld werd vernield. Tussen 1910 en